Agia Roumeli to punkt końcowy szlaku wiodącego przez Park Narodowy Samaria. Większość osób po kilkunastu kilometrach marszu przez wąwóz marzy już tylko, aby dotrzeć do białych zabudowań wioski, zregenerować siły i wskoczyć do morza. Jeśli jednak po przejściu Samarii ktoś ma nadal spore pokłady energii oraz odpowiedni zapas czasu przed odpłynięciem promu, to proponujemy wejście do położonej tuż nad wioską tureckiej fortecy.
Turecka twierdza górująca nad wioską Agia Roumeli
Aby dostrzec jej masywne mury wystarczy spojrzeć w górę podczas spacerowania uliczkami tej wioski. Z naszych obserwacji wynika jednak, że piechurzy docierający do Agia Roumeli rzadko kiedy patrzą w górę i nie wspominając już o szukaniu dodatkowych wyzwań. A szkoda, ponieważ naszym zdaniem forteca ta zasługuje na to aby wspiąć się do niej.
Góra, na której wzniesioną tę fortecę, zamyka dostęp do Agia Roumeli od strony północnej. Zatem wchodząc tu na wysokość 194 metrów n.p.m. można zobaczyć nie tylko całkiem nieźle zachowane mury twierdzy. Z góry rozpościerają się niesamowite widoki na znajdującą się w dole wioskę, okoliczne plaże, Morze Libijskie oraz ujście wąwozu Samaria. Przy dobrej widoczności można stąd też dostrzec wyspy Gavdopoula oraz Gavdos. Są one najdalej na południe wysuniętymi granicami Europy.
Forteca ta ma spory potencjał turystyczny, jednak zrobienie z niego regularnej atrakcji, wymagać będzie wyłożenia znacznych środków finansowych. Jak na razie jedyną inwestycją, jaką poczyniono było założenie lamp, które wieczorami podświetlają kilkusetletnie mury.
W dole widoczna jest Agia Roumeli
Jeśli liczycie, że twierdza ta skrywa jakąś mroczną historię na miarę Drosoulites z Frangokastello, to niestety ale musimy Was rozczarować, bo w źródłach nie znaleźliśmy żadnej takiej informacji. To co może natomiast zastanawiać to przyczyna obecności twierdzy w takim eksponowanym miejscu. I w tym momencie historia robi się bardziej interesująca. Przede wszystkim musicie wiedzieć, że tureckie forty nie są niczym niezwykłym na Krecie. Jest ich całe mnóstwo i rozsiane są one praktycznie po całej wyspie.
Forty te znane są pod ogólną nazwą koulés oraz koulédes (l.mn.). Ich obecność jest dowodem ogromnego przedsięwzięcia, jakie podjęli Turcy po stłumieniu kolejnego kreteńskiego powstania, które miało miejsce w latach 1866-69. Aby uniknąć następnych zrywów niepodległościowych wojska osmańskie okupujące wówczas wyspę zbudowały na całej Krecie łańcuch takich fortów. Rozmieszczono je tak, aby znajdowały się względem siebie w zasięgu wzroku. Miało to umożliwić łatwe kontaktowanie się załóg ze sobą.
Żołnierze stacjonujący w takich koulédes mogli porozumiewać się ze sobą za pomocą flag, ognia lub sygnałów dymnych. W tym okresie zbudowano na Krecie 150 takich fortów. Na terenie samej Sfakii powstało ich co najmniej 20. Niektóre z nich były wystarczająco duże, aby pomieścić pewną liczbę żołnierzy stanowiących stałą obsadę. Inne zaś były niewielkimi punktami obserwacyjnymi użytkowanymi okresowo.
W przypadków części fortów stacjonujące w nich wojska miały kontakt tylko z jedną najbliższą fortecą. Jednak w wielu przypadkach, gdy umożliwiało to ukształtowanie terenu, żołnierze mieli możliwość komunikowania się w ten sposób z załogami kilku fortec. Podstawowym zadaniem żołnierzy tureckich stacjonujących w takich fortach była obserwacja. W szczególności chodziło o odpowiednio wczesne dostrzeżenie wszelkich działań podejmowanych przez kreteńskich partyzantów. Wszystko to miało zapobiec kolejnej próbie zorganizowania powstania, a w ostateczności stłumienia go jak najszybciej.
Dokładnie taki cel przyświecał powstaniu fortu znajdującego się nad wioską Agia Roumeli. Nazywany popularnie koulés został zbudowany przez Turków w XVIII wieku. Przyczyny jego wniesienia w tym miejscu są raczej oczywiste - rejon wąwozu Samaria to jeden z najaktywniejszych rejonów powstańczych. Dzięki postawieniu twierdzy w tej okolicy Turcy mogli mieć na oku kreteńskich partyzantów ukrywających się na terenie wąwozu. To zresztą nie jedyny fort w okolicy, ale z pewnością najlepiej zachowany. Miał on całkiem pokaźne rozmiary i pierwotnie prawdopodobnie istniały w nim co najmniej dwie kondygnacje.
Wnętrze twierdzy
Na tym samym wzgórzu znajduje się jeszcze jeden mniejszy fort zwany Koulédaki, który położony jest wyżej. Ulokowany jest on na wysokości 529 m i oddalony o około 1,5 h marszu pod górę od opisywanej wcześniej twierdzy. W przeszłości prawdopodobnie był on tylko punktem obserwacyjnym, który obsługiwali żołnierze stacjonujący w niższej fortecy. Obecnie znajduje się on jednak w bardzo kiepskim stanie.
Po przeciwnej stronie wąwozu na drugim wzgórzu okalającym wąwóz Samarię także znajdują się pozostałości dwóch innych tureckich fortów. Niestety również i te twierdze są w mizernym stanie i kompletnej ruinie. Pozostałości ich konstrukcji wskazują na to, że w przeszłości stacjonowała tam stała liczba żołnierzy. Pozostałości innych ruin tureckich fortec można znaleźć także nad dawną wioską Samaria oraz w pobliżu Xyloskalo. Kolejne okoliczne forty wybudowane przez Turków znajdują się na zachód w wąwozie Tripiti oraz na wschód w okolicach miejscowości Agios Ioannis.
Na mapce zaznaczyliśmy położenie tureckich fortec w okolicach wąwozu Samaria i jego najbliższym sąsiedztwie
Forty wybudowane w okolicy Agia Roumeli nie znajdowały się w bezpośrednim zasięgu wzroku z fortem położonym w okolicy wąwozu Tripiti, ze względu na wysokie grzbiety gór, jakie rozdzielają oba te wąwozy. Podobnie fort znajdujący się w wąwozie nad wioską Samaria nie znajdował się w zasięgu wzroku fortów zbudowanych bliżej wybrzeża. Najprawdopodobniej jednak forty z okolic Agia Roumeli korzystały z linii komunikacyjnej z fortem w okolicy Agios Ioaniss.
Podczas kolejnego kreteńskiego powstania niektóre z tureckich kouledes zostały zniszczone przez Sfakian. Jednak po zaprzestaniu walk zostały szybko odbudowane przez wojska osmańskie. Na stałe forty opustoszały dopiero wtedy, gdy Turcy na dobre opuścili Kretę w 1898 roku. Obecnie duża część z nich jest w bardzo złym stanie. Bywa, że do obecnych czasów z dawnych twierdz pozostały jedynie fundamenty, albo kawałki ścian.
Aby dotrzeć do twierdzy wzniesionej nad Agia Roumeli należy wybrać jedną z dwóch ścieżek, które prowadzą na górę. Jedna rozpoczyna się za kościołem Εκκλησία Παναγία (Panagia Kera) w wiosce i prowadzi zygzakiem na samą górę. Z tego co widzieliśmy w tym roku w górnej części szlak ten jest miejscowo w nienajlepszym stanie. Druga ze ścieżek rozpoczyna się w przy utwardzonej drodze poprowadzonej z wyjścia z wąwozu. Tu pieszy szlak ma swój początek na wysokości cmentarza znajdującego się w starej części Agia Roumeli. Jest to relatywnie dobra ścieżka, która została poprowadzona po stoku o bardzo dużym nachyleniu. Podczas wchodzenia widoki rozpościerające się z niej są niesamowite, jednak co wrażliwszych mogą przyprawić o zawroty głowy.
Na wejście na górę potrzeba około 30-40 minut, zejście zajmuje nieco mniej czasu. Latem podczas wchodzenia mogą dać się we znaki wysokie temperatury. Zwłaszcza jeśli wybierzecie ścieżkę rozpoczynającą się obok kościoła. Znajduje się ona na południowej stronie góry i jest całkowicie pozbawiona cienia. Niezbędne będzie zabranie ze sobą wody oraz nakrycia głowy. Idealny moment na wspinanie to późne popołudnie, gdy temperatury są już bardziej znośne. Niestety wymaga to jednak pozostania w Agia Roumeli na nocleg, do czego zresztą gorąco zachęcamy.
↤ kliknij odpowiednią część wyspy aby zmienić dolną mapę
W 2002 roku Falasarna zdobyła tytuł najlepszej plaży w Grecji. Wyróżnienie to nie jest bynajmniej przypadkowe, gdyż miejsce to jak na standardy Krety jest naprawdę unikalne.
Elafonisi to niewielka wyspa znajdująca się na końcu południowo-zachodniego skraju Krety. Cechą charakterystyczną Elafonisi jest płytka laguna łącząca ją z Kretą.
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chania (Χανιά) jest drugim co do wielkości (po Heraklionie) miastem Krety.Największym atutem Chanii jest rejon Starego Miasta oraz piękny Port Wenecki.
Aptera to miasto, którego historia sięga przynajmniej tysięcznego roku przed naszą erą. W szczytowym okresie mieszkało w nim około 20 tyś. ludzi, z czego zaledwie 1/5 stanowili wolni ludzie.
Stalowa przeprawa, którą w środkowej części dzieli od ziemi blisko 150 m, plasuje się na czołowej pozycji miejsc w których wykonuje się najdłuższe skoki bungee.
Frangokastello to niewielka twierdza jaka została zbudowana przez Wenecjan na przestrzeni 4 lat począwszy od 1371 roku. Początkowo zamek nazwano imieniem Świętego Nikitasa.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
Omalos to doskonały punkt wypadowy do zwiedzania wąwozu Samaria. Położony przeszło 1100 m n.p.m. rozciąga się na obszarze 25 km2. Jego wielkość odpowiada mniej więcej rozmiarom płaskowyżu Lasithi.
Znajdujące się 47 kilometrów od miasta Chania, to jedyne słodkowodne jezioro na Krecie. Jego powierzchnia wynosi około 580 tys. mkw. a maksymalna głębokość to ok 45 metrów
Miejsce to położone jest na wysokości 1250 m n.p.m, czyli ponad 200 metrów wyżej od naszego rodzimego Zakopanego.
Geneza nazwy tego powiatu, nie zdziwi żadnej osoby, która pokona drogę od wąwozu Imbros do Hora Sfakion. Słowo
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chora Sfakion to niezwykle malowniczo położona główna miejscowość górzystego i dzikiego regionu Sfakia
Loutro słynie z tego, że można dostać się do niej tylko od strony morza lub dojść pieszo górskim szlakiem, bowiem nie prowadzi tu żadna inna droga.
Stavros dawniej było małą rybacką wioską. Dziś jest to przede wszystkim miejscowość turystyczna, ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu.
Jaskinia oddalona jest niespełna kilometr od klasztoru Moni Gouvernetou. Dojdziecie do niej korzystając z pieszego szlaku jaki został wytyczony wzdłuż zbocza wąwozu Avlaki.
Balos to jedna ze sztandarowych plaż Krety jeśli nie całej Grecji. Możemy Was zapewnić, że krajobrazy jakie zobaczycie w czasie wycieczki na Balos, pozostaną z Wami na bardzo bardzo długi czas.
Moni Katholiko to prawdopodobnie najstarszy i najbardziej spektakularnie położony klasztor na Krecie. Znajduje się on 20 km na północny-wschód od Chanii.
Prawosławny klasztor Agia Triada położony na północnej części półwyspu Akrotiri to jeden z najpiękniejszych i najbogatszych klasztorów na Krecie.
Klasztor Gouverneto to prawdopodobnie najstarszy aktywny grekokatolicki klasztor położony na półwyspie Akrotiri w pobliżu Chania.
Długość szlaku wiodącego przez to miejsce wynosi około 8 kilometrów a pokonana różnica wysokości wynosi mniej więcej 600m.
Agia Roumeli znajduje się na południowym wybrzeżu Prefektury Chania, pomiędzy miejscowościami Chora Sfakion i Paleochora.
Jeszcze do początku lat dziewięćdziesiątych miejsce to było znane tylko nielicznym turystom oraz okolicznym mieszkańcom.
Paleochora to całkiem dobrze zorganizowane turystyczne miasteczko, z piękną wielką i piaszczystą plażą
Ruiny starożytnego miasta Lissos znajdują się około 3,5 km od miejscowości Sougia na południowym wybrzeżu Krety.
Samaria to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych znajdujących się w rejonie zachodniej Krety.
Na północno-zachodnim wybrzeżu Krety u stóp półwyspu Gramovousa położone są ruiny antycznego portu Korikos, znanego później jako Falassarna.
Plaża Krios znajduje się około 9 km na zachód od Paleochory i jest to jednocześnie ostatnia plaża na tym odcinku południowego wybrzeża
Między miejscowościami Topolia i Koutsamatados znajduje się interesująca jaskinia znana pod nazwą Agia Sofia
Milia to autentyczna górska osada, która pochodzi najprawdopodobniej z około XVII wieku.
Na skraju wioski Potamida wyrasta zespół glinianych kopców zwanych Komolithi (Komolithoi)
Grammeno (Γραμμένο) to plaża, którą można zaliczyć do grona jednej z lepszych i najładniej położonych plaż znajdujących się w tym rejonie Krety.
Samaria to jedno z miejsc, któremu dosyć często poświęcamy miejsce na naszej stronie. Wąwóz ten nie bez przesady uznawany jest za jedną z największych atrakcji zachodniej części Krety. Każdego roku w szczycie sezonu bywa odwiedzany nawet przez ponad tysiąc osób dziennie.
Platanias to popularna miejscowość turystyczna. Właśnie tu znajdują się bardzo ciekawe tunele pochodzące z czasów II wojny światowej.
Polyrinia była jednym z najważniejszych miast-państw zachodniej Krety w okresie hellenistycznym i rzymskim. Została zbudowana amfiteatralnie na stromym wzgórzu, wznoszącym się na wysokość 481 m. n.p.m.
Klasztor Άγιος Γεώργιος jest unikalnym i bardzo ciekawym zabytkiem sakralnym w tym rejonie Krety.
Wąwóz Agia Irini znajdujący się w niedużej odległości od miejscowości Sougia to jedno popularniejszych miejsc pieszych wycieczek.
Wyspa Gramvousa, a w zasadzie Imeri Gramvousa (Ήμερη Γραμβούσα) to nieodłączny punkt wycieczki łączącej pobyt na Lagunie Balos ze zwiedzaniem pozostałości twierdzy znajdującej się na szczycie wyspy Imeri Gramovousa.
Góra, na której wzniesioną tę fortecę, zamyka dostęp do Agia Roumeli od strony północnej. Zatem wchodząc tu na wysokość 194 metrów n.p.m. można zobaczyć nie tylko całkiem nieźle zachowane mury twierdzy.
Bizantyjski kościółek Agios Pavlos został wzniesiony na odległej plaży Selouda znajdującej się na południu Krety.
Nawet w szczycie sezonu Kedrodasos wciąż pozostaje dzika i nieoblegana przez tłumy
Jest na Krecie plaża, która u niektórych osób dosłownie wywołuje dreszcz emocji. Tym miejscem jest Seitan Limania co można przetłumaczyć jako Porty Szatana albo Przeklęte Porty.
Aspri Limni znaczy Białe Jezioro, choć jezioro to tylko nazwa umowna. Pod tym określeniem kryje się mała zatoka.
Frangokastello to niewielka twierdza jaka została zbudowana przez Wenecjan na przestrzeni 4 lat począwszy od 1371 roku. Początkowo zamek nazwano imieniem Świętego Nikitasa, jednak miejscowa ludność, która Wenecjan nie darzyła sympatią, przemianowała nazwę tego zamku na Frangokastello, czyli Zamku Franków (katolicki cudzoziemiec). Nazwa ta przyjęła się tak dobrze, że z czasem również Wenecjanie potraktowali ją jako obowiązującą oficjalnie .
Wyspa Gramvousa, a w zasadzie Imeri Gramvousa (Ήμερη Γραμβούσα) to nieodłączny punkt wycieczki łączącej pobyt na Lagunie Balos ze zwiedzaniem pozostałości twierdzy znajdującej się na szczycie Gramovousa. To jedna z najpopularniejszych turystycznych wycieczek na Krecie.
Koules jest doskonałym przykładem wielokulturowości Krety. Znajdująca się dziś w greckich rękach, została zbudowana przez Wenecjan, ale określana jest nazwą zaczerpniętą z języka tureckiego. Koules wywodzi się od słów Su Kulesi, które oznaczają Wodną Wieżę. Przez Wenecjan budowla ta była nazywana morską twierdzą - CastelloMare lub RoccaMare.
Komentarze
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10158256542727551