Muzeum Archeologiczne w Eleftherna (Ἐλεύθερνα) to jeszcze wciąż ‘świeża’ atrakcja, którą dołączamy do naszej mapy miejsc wartych odwiedzenia na Krecie. Warto wiedzieć, że jeszcze przed otwarciem była to jedna z bardziej oczekiwanych i unikalnych inwestycji prowadzonych na przestrzeni ostatnich kilku lat. Jej inauguracja w czerwcu 2016 roku stała się dużym kulturalnym wydarzeniem nie tylko na Krecie ale również i w Grecji. W imprezie tej wziął udział nie tylko prezydent Grecji ale także czołowe osobistości ze świata polityki, nauki i biznesu.
Muzeum to jest położone na uboczu współczesnej wsi Eleftherna około 25 km na południowy wschód od Rethymno. Zostało ono stworzone, aby zaprezentować rezultaty trzydziestoletnich prac wykopaliskowych prowadzonych na terenie starożytnego miasta Eleftherna oraz jego lokalnej nekropolii Orthi Petra. Dokonane odkrycia rzucają wiele światła na długi okres historii miasta trwający od 3000 roku p.n.e. do XIV wieku n.e.
Budowa muzeum była od początku jednym z najważniejszych projektów realizowanych na terenie prefektury Rethymnon. Choć pierwotnie harmonogram prac zakładał realizację w ciągu 400 dni to jednak dość szybko powstały opóźnienia, które spowodowały znaczne przesunięcie terminu otwarcia muzeum. Warto zaznaczyć także, że budowa obiektu przeprowadzona przez Uniwersytet Kreteński oraz Ministerstwo Kultury korzystała ze wsparcia z środków Unii Europejskiej. W finansowanie tej inwestycji włączyli się także prywatni sponsorzy, w tym Fundacja Onassis, Alpha Bank, Grecotel oraz liczni indywidualni darczyńcy.
To co stanowi o wyjątkowości tego muzeum to przede wszystkim znaleziska pochodzące spoza okresu kultury minojskiej, odkryte na terenie antycznej Eleftherny, będącej jednym z najważniejszych miast starożytnej Krety. Oznacza to, że odwiedzający to miejsce mogą spojrzeć i poznać pozostałości pochodzące od zarania cywilizacji greckiej opisywanej przez Homera.
To jak mówią pracownicy muzeum oraz greckiego ministerstwa kultury jest to unikat na skalę światową. Do tej pory bowiem zbiory kreteńskich muzeów archeologicznych kojarzone były głównie z późniejszą epoką minojską oraz okresem panowania rzymskiego.
Sam budynek muzeum jest dość nietypowy jak na Kretę. Płaska surowa betonowa bryła o łącznej powierzchni 1800 m.kw. wzniesiona została pośrodku trzyakrowego obszaru. Budowla ta wyraźnie kontrastuje z tradycyjnymi zabudowaniami pobliskiej współczesnej Eleftherny. Nowoczesne wnętrza oraz ciekawy sposób prezentacji zbiorów często pokazanych w swoim “naturalnym” otoczeniu jeszcze bardziej podkreślają dystans jaki dzieli współczesność ze starożytnymi przedmiotami znalezionymi w okolicznej ziemi. Wydaje się też, że muzeum to znalazło także receptę na to, aby miłośnicy wykopalisk zaglądali tu bardziej systematycznie. Tym rozwiązaniem ma być odnawianie prezentowanej kolekcji zbiorów co kilka lat, tak aby osoby które już odwiedziły to muzeum, po kilku latach mogły tu wrócić i zobaczyć zupełnie nowe przedmioty.
Przestrzeń muzeum została podzielona na trzy sale, w których prezentowane są przedmioty codziennego użytku oraz dzieła sztuki pochodzące ze starożytnej Elefhterny. Przewidziano, że sale wystawowe będą mogły pomieścić jednocześnie co najmniej cztery grupy zwiedzających po 50 osób każda. Jesteśmy pewni, że z czasem zorganizowane grupy turystyczne będą tu przyjeżdżać zdecydowanie częściej. Szczególnie, że w pobliżu znajduje się sporo innych znanych i ciekawych miejsc. W czasie gdy my przyjechaliśmy do tego muzeum, czyli zaledwie w miesiąc po jego otwarciu, spotkaliśmy tu przede wszystkim osoby indywidualne.
W projekcie tej inwestycji istotne jest też to, że w południowym skrzydle budynku znajduje się centrum oraz ośrodek badawczy, biblioteka a także biura i archiwum wykopalisk. Z obiektów tych będą mogli korzystać greccy i zagraniczni naukowcy oraz studenci z wielu dziedzin nauki z Europy, USA, Azji i Australii. Co ciekawe w podziemiach muzeum miejsce znalazły także magazyny oraz warsztaty wyposażone w najnowsze technologie niezbędne do prowadzenia konserwacji znalezionych przedmiotów. Rozwiązanie to jest szczególnie istotne dla archeologów wciąż pracujących na okolicznych wykopaliskach.
Przedmioty tu zgromadzone przybliżają życie w starożytnej Elefthernie zarówno to religijne, polityczne, społeczne jak i prywatne. Zobaczyć tu można narzędzia codziennego użytku, broń, biżuterię, wazony, rzeźby i figurki, fragmenty konstrukcji architektonicznych i monety pochodzące z różnych okresów.
Sala ta jest poświęcona przede wszystkim życiu religijnemu mieszkańców Eleftherny na przestrzeni od początku epoki żelaza do czasów chrześcijańskich.
W sali tej znajduje się też jedno z najważniejszych znalezisk - kobieca figurka Eleutherna Kore porównywana ze słynną rzeźbą Lady of Auxerre znajdującą się aktualnie w muzeum w Luwrze. Jak pokazały badania obie figurki zostały wykonane z tego samego wapienia pochodzącego z pobliskiego kamieniołomu (99,73% powinowactwa). Naukowcy więc są zgodni co do tego, że paryska rzeźba pochodzi z Krety. Choćby właśnie z tego względu warto więc przyjrzeć się Eleutherna Kore uważniej. Dodatkowo na ekranie obok artefaktu prezentowany jest film pokazujący dzieje tego znaleziska od momentu jego odkrycia do identyfikacji pochodzenia i powiązania z Lady of Auxerre.
W tym pomieszczeniu skoncentrowane są znaleziska pochodzące z lokalnej starożytnej nekropolii Orthi Petra. Dzięki tym odkryciom archeolodzy mogli między innymi potwierdzić zwyczaje pogrzebowe starożytnego miasta opisywane między innymi przez Homera w Illiadzie.
Niestety nie możemy pokazać Wam ani jednego zdjęcia z muzealnych sal. Z mało zrozumiałych dla nas względów wszyscy odwiedzający to miejsce turyści zmuszeni byli pozostawić aparaty fotograficzne i kamery w kasach biletowych. Być może za jakiś czas muzeum zrezygnuje z zakazu fotografowania. Nieco fotografii eksponatów możecie znaleźć na stronie internetowej muzeum: www.mae.com.gr
W lipcu 2016 kiedy my byliśmy w tym muzeum nie była jeszcze dostępna dla turystów bardzo interesująca ścieżka archeologiczna poprowadzona przez starożytną nekropolię Orthi Petra, z której pochodzą znaleziska prezentowane w Sali C. Kolejny rok nieczynne były także wykopaliska na terenie starożytnej Eleftherny. Mamy więc nadal motywację aby wrócić do Eleftherny za jakiś czas :)
Jeśli muzeum to zaintrygowało Was i chcielibyście je w przyszłości odwiedzić to warto połączyć wycieczkę tutaj z kilkoma innymi ciekawymi miejscami znajdującymi w odległości zaledwie kilku kilometrów: klasztor Moni Arkadiou, wioska garncarzy Margarites, czy jaskinia Melidoni.
Na tyłach budynku muzeum znajduje się parking, na którym można zostawić samochód.
W lipcu 2016 wstęp do muzeum był bezpłatny. Nie wiemy jednak czy nadal tak jest.
↤ kliknij odpowiednią część wyspy aby zmienić dolną mapę
Knossos to jeden ze sztandarowych zabytków odwiedzanych przez turystów, jest to też najpopularniejsze miejsce, do którego udają się zorganizowane wycieczki.
Heraklion (Iraklion) to największe miasto Krety. Z liczbą prawie 140 tysięcy mieszkańców jest on czwartym co do wielkości greckim miastem.
Dziesiątki warsztatów rzemieślniczych położonych w tej niewielkiej górskiej wiosce powodują, że Margarites jest jednym z czterech głównych ośrodków, w których wytwarzana jest tradycyjna kreteńska ceramika.
Międzynarodowe lotnisko im. Nikosa Kazantzakisa w Heraklionie w chwili obecnej jest największym lotniskiem na Krecie.
Data powstania klasztoru Moni Arkadiou (Arkadi) nie jest dokładnie znana. Wedle tradycji nazwa tego kościoła nawiązuje do imienia Cesarza Arkadiusza, który podobno miał być jego fundatorem.
Rethymnon z około 40 tys. mieszkańców to trzecie co do wielkości miasto Krety. Miejsce to zostało zaludnione już w okresie minojskim. Dawniej miasto było ważnym ośrodkiem handlowym.
Thrapsano to niewielka miejscowość zamieszkała przez nieco ponad 2,5 tysiąca osób, z których zdecydowana większość do niedawna utrzymywała się wykonując zawód garncarza.
Skinaria to mała plaża położona wzdłuż niewielkiej zatoki, której ujście z obu stron zakończone jest skalnym wybrzeżem. To wciąż mało znane miejsce pomijane przez masową turystykę
Według mitologii greckiej w jaskini Ida ukrywał się (a może też i urodził) Zeus. Właśnie ten mit jest największym atutem tej jaskini, która nie jest tak ciekawa i piękna jak jaskinia Dikte.
Tripiti to niewielka plaża pokryta mieszanką szarego piachu, żwiru i kamieni. Mimo tego, że plaża jest mało zorganizowana i sprawia wygląd półdzikiej, to działa tu jedna niewielka tawerna.
Tripiti to niewielka plaża pokryta mieszanką szarego piachu, żwiru i kamieni. Mimo tego, że plaża jest mało zorganizowana i sprawia wygląd półdzikiej, to działa tu jedna niewielka tawerna.
Plakias to doskonałe miejsce dla osób, które lubią spędzać czas na pieszych wędrówkach. W rejonie miasteczka oraz przyległej okolicy wytyczonych jest kilka pieszych szlaków, którymi możecie dojść do ciekawych plaż.
Obecnie dolny klasztor wciąż nie jest udostępniany dla zwiedzających oraz nie jest wykorzystywany przez mnichów. Zabudowania górnego klasztoru przeszły częściową renowację i stanowią główną siedzibę klasztoru Preveli.
Wąwóz Kourtaliotiko znany również jako wąwóz Asomatos, to bodaj jedna z najbardziej spektakularnych atrakcji przyrodniczych dostępnych w środkowej części Krety.
Agia Triada to nieduże minojskie stanowisko archeologiczne na południu Krety, znajdujące się w pobliżu Timpaki położone na zachodnim zboczu wzgórza około 40 metrów nad poziomem morza.
Około 60 kilometrów na południowy zachód od stolicy Krety - Heraklionu znajdują się ruiny drugiego co do wielkości starożytnego pałacu - Fajstos.
Obecnie jaskinia Melidoni (oryginalnie zwana Gerontospilios) jest kojarzona głównie z tragicznymi wydarzeniami, jakie rozegrały się w tym miejscu w 1824 roku.
Twierdza ta jest doskonałym przykładem wielokulturowości Krety. Znajdująca się dziś w greckich rękach, została zbudowana przez Wenecjan, ale określana jest nazwą zaczerpniętą z języka tureckiego.
Jest to jedno z najważniejszych i największych muzeów w Grecji i jedno z najważniejszych w Europie.
Tylissos to jedno z niewielu miejsc na Krecie, które zachowało swoją nazwę od czasów starożytnych.
Plaża w Damnoni jest położona po sąsiedzku z Plakias - popularną turystyczną miejscowością
Agios Pavlos to niewielka miejscowość położona na południowym wybrzeżu Krety niedaleko miejscowości Saktouria.
Triopetra znajduje się u podnóża góry Siderotas około 52 km na południe od Rethymno.
gia Galini (Αγία Γαλήνη) jest jednym z najpopularniejszych nadmorskich kurortów na południowym wybrzeżu Krety.
Obserwatorium jest ulokowane na szczycie góry Skinakas na wysokości 1750m. Pomysł na jego wybudowanie narodził się w 1984 roku.
Późnominojskie cmentarzysko w Armeni położone jest na obrzeżach tej miejscowości, znajdującej się niespełna 10 km na południe od centrum Rethymno.
Muzeum to prezentuje dramatyczną historię Krety napisaną na przestrzeni ostatnich kilkuset lat.
Współczesna osada znana pod nazwą Argyroupolis została wybudowana na miejscu starożytnego miasta Lappa (zwanego także Lambi)
Lentas to dobry pomysł dla tych, którzy chcą uciec od miejscowości przesiąkniętych przemysłową turystyką.
Ten starożytny kamieniołom składający się z dwóch części przez współczesnych zwany jest Λαβυρινθάκι oraz Λαβύρινθος.
Jeśli ktoś z Was szuka dobrej restauracji w pobliżu Matali i Kalamaki, to chcielibyśmy zarekomendować estiatório Chrisopigi.
Gortyna uważana jest za jedno z najbardziej rozległych wykopalisk na terenie Grecji.
Psiloritis (Timios Stavros - Święty Krzyż) to szczyt najwyższej góry Krety wznoszący się na wysokość 2456 m n.p.m.
Wąwóz Rouvas to jedno z ciekawszych miejsc znajdujących się w tej części Krety. Ciekawie poprowadzony szlak w doskonały sposób ukazuje zmieniających się wygląd tego wąwozu.
Matala jest jedną z najpopularniejszych miejscowości nie tylko południowego wybrzeża ale i całej Krety. W latach 60-tych i 70-tych ta niewielka rybacka wioska była mekką hippisów.
Klasztor Odigitrias to jeden z najbardziej znanych klasztorów południowej Krety. Niestety pod względem popularności daleko mu do innych kreteńskich monastyrów.
Kali Limenes (czyli Dobre Porty lub Piękne Przystanie) to nadmorska miejscowość położona w górach Asterousia znajdujących się na południowym wybrzeżu Krety.
Oprócz słynnych wielkich pałaców na wyspie w okresie minojskim powstało szereg mniejszych rezydencji. Jednym z ważniejszych przykładów jest Vathipetro odkryte około 5 km na północ od Archanes, na południowo-wschodnim zboczu góry Juchtas w środkowej części Krety.
Podróżując po Krecie nietrudno zwrócić uwagę na to, że większość tamtejszych plaż jest relatywnie małych i krótkich. Szczególny zawód z tego powodu mogą przeżyć osoby przyzwyczajone do naszych krajowych bałtyckich standardów, gdzie piaszczyste wybrzeże ciągnie się kilometrami. Jednak na szczęście nic straconego, gdyż Kreta w swoim bogatym arsenale najróżniejszych plaż może poszczycić się i takimi, które pozwalają na długie spacery wzdłuż wybrzeża. Jedną z nich, szczególnie lubianą przez nas jest plaża Kommos znajdująca się na południu środkowej części wyspy.
Mimo że jaskiń na Krecie jest bez liku, to jednak tylko nieliczne można zwiedzać. Sfendoni jest przy okazji największą jaskinią udostępnioną do zwiedzania. treść pochodzi z: http://www.crete.pl www.CRETE.pl
Stary wenecki port oraz latarnia morska stanowią jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów Rethymno.
Kilometr na północ za miejscowością Zaros, położoną w środkowej części Krety, znajduje się niewielkie sztuczne jeziorko. To właśnie Votomos zwane także Zaros.
Jeśli chcielibyście zobaczyć jak dawniej wyglądało codzienne życie mieszkańców Krety to obowiązkowo musicie odwiedzić Muzeum Historii oraz Sztuki Ludowej znajdujące się w centrum Starego Miasta w Rethymno. Ekspozycja zgromadzona w kilku salach wystawowych, w odróżnieniu od tych prezentowanych w muzeach archeologicznych, skupia się w większości przypadków na obiektach pochodzących z relatywnie bliskiej przeszłości. Zazwyczaj są to rzeczy, które znajdowały się w codziennym otoczeniu i były używane Kreteńczyków żyjących na przełomie XVIII i XIX wieku.
Muzeum Archeologiczne w Heraklionie to jedno z najważniejszych i największych muzeów w Grecji i jedno z najważniejszych w Europie. Stała ekspozycja muzeum zawiera unikalne dzieła sztuki i historii kreteńskiej pochodzące z wykopalisk ze środkowej i wschodniej części wyspy. Obejmuje wszystkie okresy historii i prehistorii Krety z zakresu 5500 lat począwszy od neolitu do czasów rzymskich.
Na Krecie w każdym z dużych miast znajdują się muzea archeologiczne, w których można obejrzeć artefakty wydobyte na terenie wyspy. Największe i najbogatsze w zbiory znajduje się w stolicy wyspy Heraklionie. Warto je odwiedzić szczególnie, że niedawno zakończono wieloletni remont i nareszcie można docenić ogrom zgromadzonych przedmiotów. Nie mniej jednak inne muzea także warto odwiedzić, mimo że ich zasoby nie są aż tak okazałe, jak tego w Heraklionie. Dotyczy to zwłaszcza Muzeum Archeologicznego w Chanii.
Komentarze
komentarz z
Ale warto sobie też pochodzić po Elefternie, znaczy - wykopkach i okolicy, nie tylko muzeum.
komentarz z
Jasne, jasna, jak najbardziej. Niestety w momencie jak byliśmy w muzeum, podobnie zresztą ja i w poprzednich latach od czasu kiedy tu jeździmy, wszystkie wykopaliska były zamknięte. Owszem można je było oglądać, ale z daleka i zza siatki.
komentarz z
Siatka ma (09/2016) nieoficjalną dziurę :)
komentarz z
Super! Kiedy byłam tam w 2006 roku, były wyłącznie wykopki, tez ogrodzone siatką. A wokół pustka i cisza, jak na bezludnej wyspie...
komentarz z
Nasze pierwsze odwiedziny w Elefthernie przypadły na 2008 rok. Też był płot zwieńczony drutem kolczastym. Tu i ówdzie przyczepione były tabliczki o kategorycznym zakazie wstępu oraz informacje o tym, że teren jest monitorowany. Widać, że w kwestii wykopalisk ciągle jest coś robione. Jednak ciężko mówić o jakimś wielkim progresie na przestrzeni tych kilku lat. Kilka lat temu przy poszczególnych wykopaliskach wybudowane zostały punkty kasowe. Niestety nigdy ich nie uruchomiono a w zeszłym roku zauważyliśmy, że w zasadzie już w tej chwili nadają się one do remontu ... szkoda.
Już są bilety
W czerwcu 2017 r. już musieliśmy zapłacić:
dorosły - 4 euro, emeryt (>65 lat) - 2 euro, dzieci - za darmo (też dostają bilet).
Pozdrawiam
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10154356282757551