Rejon zachodniej Krety obfituje przede wszystkim w atrakcje przyrodnicze. Najpiękniejsze kreteńskie plaże, góry, wąwozy to miejsca przyciągające co roku rzesze turystów oraz zwolenników aktywnego wypoczynku. Za to miłośnicy historii i wykopalisk w tym regionie nie mają zbyt wiele do oglądania. W zasadzie poza Apterą czy wykopaliskami w Falassarna nie ma tu większych stanowisk archeologicznych. Mniejsze ślady przeszłości są oczywiście porozsiewane po całej wyspie, jednak w zachodniej części nie znajdziecie okazałych pałaców czy willi minojskich. Dlatego też fani archeologii przebywający w ten rejon Krety powinni zwrócić uwagę na pozostałości antycznej Polyrinia. Mimo że jest to jedno z ciekawszych archeologicznych miejsc to jednocześnie wciąż pozostaje mało znane wśród turystów.
Polyrinia (Polirinia, Polyrrhenia, Polirrinia) położona jest około 45 km na zachód od Chanii. Aby tu dojechać należy kierować się na Kissamos, gdzie na początku miejscowości należy wypatrywać kierunkowskazu na Polyrinia. Po zjechaniu z Nowej Drogi Narodowej niespełna 8 km dzielące ją od Kissamos trzeba pokonać wąską krętą drogą, która wspina się po okolicznych wzniesieniach.
Rzymski akwedukt
Polyrinia była jednym z najważniejszych miast-państw zachodniej Krety w okresie hellenistycznym i rzymskim. Została zbudowana amfiteatralnie na stromym wzgórzu, wznoszącym się na wysokość 481 m. n.p.m. Z jego szczytu roztacza się imponujący widok na Morze Kreteńskie i Libijskie oraz malowniczą okolicę. Miasto zostało założone prawdopodobnie przez Achajów w 1100 r. p.n.e., a pełnia jego rozkwitu przypadła na okres rzymski. Warto odnotować, że chociaż historia tego miejsca zaczęła się w okresie minojskim, to trwa ona do dzisiaj. Nie znajdziecie tu już co prawda okazałego miasta, a jedynie spokojną i nieco senną wioskę, w którą wplecione są pozostałości dawnej świetności tego miejsca.
Polyrinia była najbardziej ufortyfikowanym miastem starożytnej Krety, które zdominowało zachodnią część wyspy. Rozwinęła bliskie stosunki handlowe ze Spartą, Milos, Rodos, Tebami, wybrzeżem starożytnej Jonii oraz Egiptem. Statki z towarami przybijały do brzegu zarówno w Kissamos, jak i starożytnej Falassarnie, bowiem oba te miejsca pełniły rolę portów Polyrinia. Poza handlem miasto to było także znane z hodowli, część jego mieszkańców parała się pasterstwem. Nazwa miasta wskazuje właśnie na taki kierunek rozwoju, polla rinia oznacza wiele jagniąt/owiec.
W czasie rzymskiej inwazji na Kretę, kiedy miasto zostało podbite przez Rzymian, Polyrinia postanowiła paradoksalnie wesprzeć swoich najeźdźców. Dzięki temu wybiegowi miasto nie zostało zniszczone. Warto sobie przypomnieć, że podobną taktykę przyjęła Gortyna. Oba miasta dzięki opowiedzeniu się po stronie Rzymian zyskały pozycję oraz przywileje.
Mieszkańcy Polyrinia szybko postawili pomnik rzymskiemu zdobywcy Krety Kwintusowi Metellusowi, zaś Rzymianie w świeżo podbitym miejscu skonstruowali system zaopatrzenia w wodę z akweduktem i fontannami. To był prezent dla nowych sojuszników od cesarza Hadriana.
Polyrinia, dzięki nowym rzymskim sprzymierzeńcom, pokonała swojego odwiecznego rywala, którym było najpotężniejsze miasto zachodniej Krety: dzisiejsza Chania, czyli ówczesna Kydonia. Niewątpliwym profitem było także przejęcie kontroli nad sanktuarium Diktynna znajdującym się na przylądku Spatha na pobliskim półwyspie Rodopou. Kontrola nad tym miejscem zawsze była źródłem konfliktu między starożytną Kydonią a Polyrinia. Dowodem na znaczenie tego sanktuarium była brukowana droga o długości 11 mil rzymskich, czyli ponad 16 km, łącząca Diktinnę z Polyrinia.
W czasach swojej świetności Polyrinia była bardzo zamożna i potężna. Od 4 wieku do okresu rzymskiego w mieście bito własne monety z głową byka po jednej stronie oraz wizerunkiem Zeusa po drugiej. Motyw głowy byka pojawił się także w miejskim herbie.
Wzgórze, na którym położona jest Polyrynia
Na akropolu Polyrinia znajdowała się świątynia poświęcona bogini Artemidzie. Współcześnie kamienie pochodzące z tej budowli zostały wykorzystane do budowy kościoła 99 Świętych, który wzniesiono pod koniec XIX wieku w 1894 roku w miejscu, gdzie w starożytności wznosiła się świątynia Artemidy.
Kościół 99 Świętych
Do budowy kościoła wykorzystano także kamienie z inskrypcjami, traktatami i dedykacjami. Ale nie tylko one wykorzystano do budowy nowożytnej świątyni. Zastosowanie znalazł także starożytny ołtarz, który stanowi część wschodniej ściany współczesnego budynku.
Jak podają mity w Polyrinia zatrzymał się wracający z wojny trojańskiej zwycięski Agamemnon. Jego statki zakotwiczyły w Honi (dzisiejsza Nopigia), a on sam udał się do świątyni Artemidy w Polyrinia aby złożyć tam ofiary bogom. Podczas tej ceremonii zobaczył jak jego flota morska płonie podpalona przez jeńców wojennych. Agamemnon przerwał składanie ofiar by jak najszybciej powrócić na statki. Po tej historii pozostało powiedzenie „ofiary kreteńskie ”, które odnosi się do niepełnych pragnień i celów.
Od 1938 r. w Polyrinia nie przeprowadzono żadnych wykopalisk. Zatem dzisiejsze widoczne ruiny są najwyższą “warstwą” datowaną na epokę rzymską oraz średniowiecze.
Mury otaczające szczyt wzgórza zostały zbudowane na wierzchu poprzednich. Były one modyfikowane w każdym okresie i obecnie mają fragmenty reprezentujące technikę grecką, rzymską, bizantyjską i wenecką.
Położona pomiędzy rozległymi wzgórzami, otoczona przez senne wioski i współczesne gaje oliwne Polyrinia nie tylko przechowuje pozostałości dawnej cywilizacji, ale oferuje także wspaniałe widoki na Zatokę Kissamos oraz malowniczą okolicę. Dlatego zwiedzanie tego miejsca warto rozpocząć od wspięcia się na dawny Akropol.
Dolny fragment ścieżki prowadzącej na Akropol
Podążając za kierunkowskazami Ancient Polyrrhenia Acropolis należy najpierw ominąć współczesną wioskę i pojechać dalej nieco stromą drogą mijając także tawernę Acropolis. Samochód można pozostawić w jej pobliżu albo pojechać dalej aż w pobliże kościoła 99 Świętych oraz znajdującego się tu przykościelnego cmentarza. Następnie dalej należy pójść pieszo ścieżką, która powoli pnąc się w górę, wije się początkowo wzdłuż południowej, a później wschodniej części wzgórza. Mimo że ścieżka została wyraźnie oznaczona to jednak obecnie poprowadzona jest pomiędzy dość gęstymi i ostrymi zaroślami. Niestety po tej wycieczce, szczególnie jeśli będziecie tędy szli w szortach, pozostaną Wam najprawdopodobniej podrapane nogi.
Ścieżka miejscami przebiega wzdłuż murów dawnego miasta, a im wyżej wchodzicie tym więcej śladów dawnego miasta-państwa napotkacie na swojej drodze. Podążając na szczyt wzgórza miniecie po drodze niewielką kaplicę oraz pozostałości rzymskich cystern. Warto tu zachować czujność bo w obecnej postaci te dawne zbiorniki na wodę to po prostu wielkie dziury w ziemi ulokowane obok ścieżki.
Wejście na sam szczyt wzgórza zajmuje około góra 15-20 minut, będąc już na samej górze warto się rozejrzeć dookoła bo widoki są naprawdę imponujące.
Starożytny Akropol
Na wzgórzu znajdują się pozostałości starożytnego Akropolu i bizantyjskiego fortu. Części murów obronnych wzmocnione wieżami zachowały się do dziś. Po wschodniej stronie fortyfikacji znajduje się łukowa brama, która była jednym z wtórnych wjazdów do miasta.
W samym mieście znajdowały się charakterystyczne wykute w skale domy i to właśnie one ocalały do naszych czasów. Można je zobaczyć na terenie dzisiejszej Polyrinia.
Po zejściu z Akropolu koniecznie trzeba zejść albo zjechać do współczesnej wioski. Umieszczone tu znaki i drogowskazy prowadzą do najbardziej interesujących historycznych miejsc.
Do najważniejszych z nich można zaliczyć przede wszystkim pozostałości rzymskiego akweduktu. Akwedukt wraz z wykutymi w skale cysternami, wybudowanymi w różnych miejscach wzgórza, gromadził wodę i rozprowadzał ją po mieście. Zapewniał zaopatrzenie w wodę nie tylko mieszkańcom, ale także zasilał publiczne fontanny. Dostawy wody były regulowane poprzez ruchomą tamę, a ewentualna nadwyżka wody była kierowana do zbiornika wykopanego w skale.
Jeden z głównych tuneli akweduktu znajduje się w dolnej części współczesnej osady, w pobliżu półkolistej wieży, z którą jest połączony specjalnym kanałem przechodzącym przez fundamenty. Takie połączenie miało znaczenie taktyczne, gdyż podczas ewentualnego oblężenia można było strzec zapasów wody. Ten architektoniczny kompleks fortyfikacji i obiektów zaopatrzenia w wodę był dużym osiągnięciem technologicznym. Co ciekawe ten starożytny system zaopatrzenia w wodę podobno działa skutecznie do dnia dzisiejszego.
Inne interesujące miejsca, na które warto zwrócić uwagę, to budynek z weneckimi łukami, ładny niewielki kamienny kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, a poza wioską wspomniany już kościół 99 Ojców wzniesiony na miejscu dawnej świątyni Artemidy. Oprócz oglądania historycznych pozostałości warto zwrócić uwagę także na samą wioskę, która pełna jest uroczych zakątków.
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
W pobliżu drogi prowadzącej do wąwozu Sirikari znajduje się cmentarz starożytnej Polyrinia, gdzie znajdują się grobowce wykute w skale. Prowadzi tam stroma, wąska gruntowa droga, więc jeśli chcecie zobaczyć także to miejsce to najlepiej będzie pójść pieszo.
Na koniec zwiedzania warto udać się do mijanej na początku tawerny Acropolis. Tak pysznej domowej kreteńskiej kuchni jaką serwują tu właściciele nie znajdziecie w żadnym bardziej turystycznym miejscu.
Tawerna Acropolis
↤ kliknij odpowiednią część wyspy aby zmienić dolną mapę
W 2002 roku Falasarna zdobyła tytuł najlepszej plaży w Grecji. Wyróżnienie to nie jest bynajmniej przypadkowe, gdyż miejsce to jak na standardy Krety jest naprawdę unikalne.
Elafonisi to niewielka wyspa znajdująca się na końcu południowo-zachodniego skraju Krety. Cechą charakterystyczną Elafonisi jest płytka laguna łącząca ją z Kretą.
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chania (Χανιά) jest drugim co do wielkości (po Heraklionie) miastem Krety.Największym atutem Chanii jest rejon Starego Miasta oraz piękny Port Wenecki.
Aptera to miasto, którego historia sięga przynajmniej tysięcznego roku przed naszą erą. W szczytowym okresie mieszkało w nim około 20 tyś. ludzi, z czego zaledwie 1/5 stanowili wolni ludzie.
Stalowa przeprawa, którą w środkowej części dzieli od ziemi blisko 150 m, plasuje się na czołowej pozycji miejsc w których wykonuje się najdłuższe skoki bungee.
Frangokastello to niewielka twierdza jaka została zbudowana przez Wenecjan na przestrzeni 4 lat począwszy od 1371 roku. Początkowo zamek nazwano imieniem Świętego Nikitasa.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
Omalos to doskonały punkt wypadowy do zwiedzania wąwozu Samaria. Położony przeszło 1100 m n.p.m. rozciąga się na obszarze 25 km2. Jego wielkość odpowiada mniej więcej rozmiarom płaskowyżu Lasithi.
Znajdujące się 47 kilometrów od miasta Chania, to jedyne słodkowodne jezioro na Krecie. Jego powierzchnia wynosi około 580 tys. mkw. a maksymalna głębokość to ok 45 metrów
Miejsce to położone jest na wysokości 1250 m n.p.m, czyli ponad 200 metrów wyżej od naszego rodzimego Zakopanego.
Geneza nazwy tego powiatu, nie zdziwi żadnej osoby, która pokona drogę od wąwozu Imbros do Hora Sfakion. Słowo
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chora Sfakion to niezwykle malowniczo położona główna miejscowość górzystego i dzikiego regionu Sfakia
Loutro słynie z tego, że można dostać się do niej tylko od strony morza lub dojść pieszo górskim szlakiem, bowiem nie prowadzi tu żadna inna droga.
Stavros dawniej było małą rybacką wioską. Dziś jest to przede wszystkim miejscowość turystyczna, ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu.
Jaskinia oddalona jest niespełna kilometr od klasztoru Moni Gouvernetou. Dojdziecie do niej korzystając z pieszego szlaku jaki został wytyczony wzdłuż zbocza wąwozu Avlaki.
Balos to jedna ze sztandarowych plaż Krety jeśli nie całej Grecji. Możemy Was zapewnić, że krajobrazy jakie zobaczycie w czasie wycieczki na Balos, pozostaną z Wami na bardzo bardzo długi czas.
Moni Katholiko to prawdopodobnie najstarszy i najbardziej spektakularnie położony klasztor na Krecie. Znajduje się on 20 km na północny-wschód od Chanii.
Prawosławny klasztor Agia Triada położony na północnej części półwyspu Akrotiri to jeden z najpiękniejszych i najbogatszych klasztorów na Krecie.
Klasztor Gouverneto to prawdopodobnie najstarszy aktywny grekokatolicki klasztor położony na półwyspie Akrotiri w pobliżu Chania.
Długość szlaku wiodącego przez to miejsce wynosi około 8 kilometrów a pokonana różnica wysokości wynosi mniej więcej 600m.
Agia Roumeli znajduje się na południowym wybrzeżu Prefektury Chania, pomiędzy miejscowościami Chora Sfakion i Paleochora.
Jeszcze do początku lat dziewięćdziesiątych miejsce to było znane tylko nielicznym turystom oraz okolicznym mieszkańcom.
Paleochora to całkiem dobrze zorganizowane turystyczne miasteczko, z piękną wielką i piaszczystą plażą
Ruiny starożytnego miasta Lissos znajdują się około 3,5 km od miejscowości Sougia na południowym wybrzeżu Krety.
Samaria to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych znajdujących się w rejonie zachodniej Krety.
Na północno-zachodnim wybrzeżu Krety u stóp półwyspu Gramovousa położone są ruiny antycznego portu Korikos, znanego później jako Falassarna.
Plaża Krios znajduje się około 9 km na zachód od Paleochory i jest to jednocześnie ostatnia plaża na tym odcinku południowego wybrzeża
Między miejscowościami Topolia i Koutsamatados znajduje się interesująca jaskinia znana pod nazwą Agia Sofia
Milia to autentyczna górska osada, która pochodzi najprawdopodobniej z około XVII wieku.
Na skraju wioski Potamida wyrasta zespół glinianych kopców zwanych Komolithi (Komolithoi)
Grammeno (Γραμμένο) to plaża, którą można zaliczyć do grona jednej z lepszych i najładniej położonych plaż znajdujących się w tym rejonie Krety.
Samaria to jedno z miejsc, któremu dosyć często poświęcamy miejsce na naszej stronie. Wąwóz ten nie bez przesady uznawany jest za jedną z największych atrakcji zachodniej części Krety. Każdego roku w szczycie sezonu bywa odwiedzany nawet przez ponad tysiąc osób dziennie.
Platanias to popularna miejscowość turystyczna. Właśnie tu znajdują się bardzo ciekawe tunele pochodzące z czasów II wojny światowej.
Polyrinia była jednym z najważniejszych miast-państw zachodniej Krety w okresie hellenistycznym i rzymskim. Została zbudowana amfiteatralnie na stromym wzgórzu, wznoszącym się na wysokość 481 m. n.p.m.
Klasztor Άγιος Γεώργιος jest unikalnym i bardzo ciekawym zabytkiem sakralnym w tym rejonie Krety.
Wąwóz Agia Irini znajdujący się w niedużej odległości od miejscowości Sougia to jedno popularniejszych miejsc pieszych wycieczek.
Wyspa Gramvousa, a w zasadzie Imeri Gramvousa (Ήμερη Γραμβούσα) to nieodłączny punkt wycieczki łączącej pobyt na Lagunie Balos ze zwiedzaniem pozostałości twierdzy znajdującej się na szczycie wyspy Imeri Gramovousa.
Góra, na której wzniesioną tę fortecę, zamyka dostęp do Agia Roumeli od strony północnej. Zatem wchodząc tu na wysokość 194 metrów n.p.m. można zobaczyć nie tylko całkiem nieźle zachowane mury twierdzy.
Bizantyjski kościółek Agios Pavlos został wzniesiony na odległej plaży Selouda znajdującej się na południu Krety.
Nawet w szczycie sezonu Kedrodasos wciąż pozostaje dzika i nieoblegana przez tłumy
Jest na Krecie plaża, która u niektórych osób dosłownie wywołuje dreszcz emocji. Tym miejscem jest Seitan Limania co można przetłumaczyć jako Porty Szatana albo Przeklęte Porty.
Aspri Limni znaczy Białe Jezioro, choć jezioro to tylko nazwa umowna. Pod tym określeniem kryje się mała zatoka.
Pierwszy Pałac został wybudowany około 1900 roku p.n.e. w miejscu gdzie znajdowała się całkiem okazała osada, której pozostałości zostały później przekształcone w środkową część miasta. O pałacu tym wiadomo bardzo niewiele chociaż niektóre fragmenty posadzek oraz jego murów zachowały się i napotykano się na nie podczas prac prowadzonych na terenie młodszych budowli. Pałac ten przetrwał do 1700 r. p.n.e. kiedy to został zniszczony, a na jego miejscu wybudowano Drugi Pałac pod wieloma względami podobny do pierwszego. To właśnie jego ruiny można dziś podziwiać, jego kres położył rok 1450 p.n.e., kiedy to wszystkie ośrodki minojskie na Krecie zostały zniszczone.
Większość osób, które były na Krecie słyszała o wielkich pałacach minojskich, a znaczna część na pewno odwiedziła choćby Knossos. Jednak oprócz słynnych wielkich pałaców na wyspie w okresie minojskim powstało szereg mniejszych rezydencji. Jednym z ważniejszych przykładów jest Vathipetro odkryte około 5 km na północ od Archanes, na południowo-wschodnim zboczu góry Juchtas w środkowej części Krety.
Ruiny starożytnego miasta LATO można odnaleźć w pobliżu uroczej miejscowości Krista położonej nieopodal Agios Nikolaos. To jedne z moich ulubionych wykopalisk na Krecie. Położone na uboczu, bez oblegających ich tłumów, wystawione na palące działanie słońca, które ogrzewa bezlitośnie kamienne pozostałości miasta. Atmosfera odosobnienia sprzyja takiemu zwiedzaniu jakie najbardziej preferuję. Pozostawia miejsce zarówno na zadumę nad dawnymi mieszkańcami tego miejsca oraz malowniczy plener fotograficzny bez turystów wchodzących w obiektyw.
Komentarze
komentarz z
Cudowne miejsce! Warto przejść 10 km w jedną stronę dla takiego widoku! ❤
komentarz z
Skąd szłaś?
komentarz z
CRETE - Kreta z Kissamos :)
komentarz z
Aleksandra ciężko było wejść ale widok zrekompensował trud :D
komentarz z
Tam nie bylismy
komentarz z
Trzeba będzie nadrobić zaległości w sprzyjających okolicznościach.
komentarz z
CRETE - Kreta koniecznie
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10156905092822551