Platanias to popularna miejscowość turystyczna znajdująca się na północnym wybrzeżu Krety położona między Chanią a Maleme. Zaledwie około 13 km dzieli ją od Chanii oraz 7 km od Maleme. Tego typu wypoczynkowe miejscowości zlokalizowane zwłaszcza na północnym wybrzeżu, zapewniają turystom przede wszystkim bazę hotelową oraz szeroko pojętą wypoczynkową. Rzadko zdarza się aby poza sferą rozrywkową oferowały jakąś lokalną atrakcję turystyczną mającą związek z tamtejszą historią. Wyjątkiem od tej reguły jest właśnie Platanias, gdzie znajdują się tunele pochodzące z czasów II wojny światowej. To bardzo ciekawe miejsce powinny odwiedzić nie tylko osoby zainteresowane tą częścią historii Krety.
Tunele, które wydrążone pod kościołem Agios Dimitrios w Pano Platanias, powstały w 1942 roku z rozkazu stacjonujących tu niemieckich oficerów. Na ich lokalizację wyznaczono jedno z okolicznych wzniesień. W ciągu pół roku rękoma przymusowych robotników w miękkiej skale wydrążone zostały podziemne korytarze o łącznej długości 120 metrów. Początkowo służyły one Niemcom jako schron, później zaś do przechowywania amunicji i broni. Miejsce ich powstania nie było przypadkowe. Cofnijmy się jednak nieco w czasie….
20 maja 1941 roku hitlerowskie Niemcy rozpoczęły bezprecedensową Bitwę o Kretę. Powietrzna inwazja, znana jako operacja Merkury, spotkała się z olbrzymim oporem ludności cywilnej. Niemieccy spadochroniarze posmakowali boleśnie zaciętości, z jaką Kreteńczycy bronili swojej ziemi. Po stronie niemieckiej było ponad 3300 zabitych i ponad 2600 rannych. Straty były tak duże, że Hitler nigdy już nie wydał zgody na przeprowadzenie ataku z użyciem sił powietrzno-desantowych na tak dużą skalę. Do dziś historycy uznają tę bitwę jako jedną z najbardziej heroicznych, które miały miejsce podczas II wojny światowej.
Jednak pomimo dużej liczby zabitych i rannych, Niemcom udało się zająć lotnisko w pobliskim Maleme i przerzucić na wyspę swoje wojska, artylerię i zaopatrzenie. Po 11-dniowej kampanii cała Kreta została opanowana przez Niemców, a broniące jej alianckie siły zostały zniszczone lub zmuszone do ewakuacji. Część sił niemieckich została wtedy przeniesiona do Platanias, gdzie miejscowe wzgórze stanowiło dobry strategiczny punkt do kontrolowania zarówno lądu jak i morza. Oficerowie zajęli najlepsze domy, a dla zwykłych żołnierzy wybudowano koszary. Do przechowywania amunicji i sprzętu wojskowego oraz innych zapasów wybudowano podziemne tunele w różnych lokalizacjach.Jeden ze schronów miał powstać na wzgórzu w sąsiedztwie głównego kościoła wioski, którego bliskość miała chronić tę konstrukcję przed atakami ze strony aliantów. Drugim atutem tej lokalizacji był miękki wapień, w którym można łatwo drążyć tunele.
Decyzja o powstaniu tuneli właśnie w tym miejscu wzbudziła popłoch wśród mieszkańców wioski. Skąd taka reakcja? Otóż podczas niedawnej bitwy o Kretę zmarł w Platanias ciężko ranny niemiecki pilot. Jego życia nie udało się uratować pomimo tego, że wcześniej mieszkańcy opiekowali się nim troskliwie.
Silny strach przed represjami i egzekucjami niewinnych cywilów zmusił wieśniaków do potajemnego pochowania tego żołnierza nie na lokalnym cmentarzu ale właśnie w surowym anonimowym grobie wykopanym tuż obok kościoła św. Demetriusza. Niestety, kilka dni po pochówku dokładnie ten obszar został wskazany przez niemieckiego oficera jako miejsce rozpoczęcia wykopów pod budowę schronu. Mieszkańcy obawiali się, że podczas robót tajemnica ta wyjdzie na jaw i pociągnie za sobą brutalny odwet na lokalnej społeczności. Dla wszystkich oczywistym stało się, że nie można było do tego dopuścić.
Kluczowa okazała się interwencja komisarza kościelnego Michalisa Stamatakisa, który przekonał Niemców do przesunięcia punktu początkowego wykopów o 3 metry. Swoją śmiałością i sprytem uratował mieszkańców Platanias przed pewną maskarą.
Jakiego argumentu w rozmowach z Niemcami użył Stamatakis? Twierdził on, że wskazana lokalizacja jest niedobra, gdyż oliwa z rosnącego w tym miejscu “świętego” drzewa oliwnego jest używana podczas obrzędów religijnych. Jeśli wykop miałby się zaczynać w miejscu wskazanym przez niemieckiego oficera to drzewo należałoby wyciąć. Na szczęście niemieckiego oficera udało się przekonać, a miejsce wykopu zostało przesunięte o kilka metrów. Do dziś legendarna “święta” oliwka, oznaczona stosowną tabliczką, wciąż znajduje się przy głównym wejściu do schronu.
Warto wiedzieć, że również po zakończeniu II wojny światowej tunele te były wciąż wykorzystywane. Tym razem jednak już nie w celach militarnych a typowych cywilnych. Panujący w nich swoisty mikroklimat oraz stała niska temperatura sprawił, że okoliczni mieszkańcy przechowywali tu swoje płody rolne, w szczególności pomidory i ziemniaki. Przez wiele lat tunele pełniły więc pewnego rodzaju chłodnię dla warzyw i owoców.
Tunele które tu zostały wydrążone liczą 120 metrów długości. Oprócz głównego wejścia, mają jeszcze dwa dodatkowe wyjścia zewnętrzne oraz 10 ślepo zakończonych komór. Po 60 latach od ich powstania Komitet Kościoła Platanias i mieszkańcy wioski postanowili zrekonstruować ten wojenny obiekt i wykorzystać go jako małe muzeum z czasów II wojny światowej oraz na pamiątkę bitwy na Krecie. W środku można obejrzeć wiele bardzo ciekawych eksponatów pochodzących z tego okresu. To co nas szczególnie poruszyło to bardzo unikatowe fotografie dokumentujące dramatyczne momenty rozgrywające się w różnych miejscach Krety. Zobaczycie tu także przedmioty codziennego użytku z czasów wojny, mundury, elementy uzbrojenia. Większe eksponaty są wystawione na zewnątrz. Miejsce to jest traktowane jako pomnik ku czci Kreteńskiego Ruchu Oporu wobec okupacji hitlerowskiej.
Wstęp do tuneli jest bezpłatny, ale na zakończenie zwiedzania osoby opiekujące się tym obiektem proszą o uiszczenie dobrowolnej opłaty. Warto wysupłać kilka euro, aby wspierać w ten sposób działalność tego bardzo ciekawego miejsca. Tunele są otwarte do zwiedzania w godzinach: 10-12 oraz 17.30-19.45
↤ kliknij odpowiednią część wyspy aby zmienić dolną mapę
W 2002 roku Falasarna zdobyła tytuł najlepszej plaży w Grecji. Wyróżnienie to nie jest bynajmniej przypadkowe, gdyż miejsce to jak na standardy Krety jest naprawdę unikalne.
Elafonisi to niewielka wyspa znajdująca się na końcu południowo-zachodniego skraju Krety. Cechą charakterystyczną Elafonisi jest płytka laguna łącząca ją z Kretą.
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chania (Χανιά) jest drugim co do wielkości (po Heraklionie) miastem Krety.Największym atutem Chanii jest rejon Starego Miasta oraz piękny Port Wenecki.
Aptera to miasto, którego historia sięga przynajmniej tysięcznego roku przed naszą erą. W szczytowym okresie mieszkało w nim około 20 tyś. ludzi, z czego zaledwie 1/5 stanowili wolni ludzie.
Stalowa przeprawa, którą w środkowej części dzieli od ziemi blisko 150 m, plasuje się na czołowej pozycji miejsc w których wykonuje się najdłuższe skoki bungee.
Frangokastello to niewielka twierdza jaka została zbudowana przez Wenecjan na przestrzeni 4 lat począwszy od 1371 roku. Początkowo zamek nazwano imieniem Świętego Nikitasa.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
(Χρυσοσκαλίτισσα) Kościół Najświętszej Marii Panny ze Złotym Stopniem pochodzący z XVII wieku jest najdalej wysuniętą na zachód tego typu budowlą sakralną.
Omalos to doskonały punkt wypadowy do zwiedzania wąwozu Samaria. Położony przeszło 1100 m n.p.m. rozciąga się na obszarze 25 km2. Jego wielkość odpowiada mniej więcej rozmiarom płaskowyżu Lasithi.
Znajdujące się 47 kilometrów od miasta Chania, to jedyne słodkowodne jezioro na Krecie. Jego powierzchnia wynosi około 580 tys. mkw. a maksymalna głębokość to ok 45 metrów
Miejsce to położone jest na wysokości 1250 m n.p.m, czyli ponad 200 metrów wyżej od naszego rodzimego Zakopanego.
Geneza nazwy tego powiatu, nie zdziwi żadnej osoby, która pokona drogę od wąwozu Imbros do Hora Sfakion. Słowo
To drugie co do wielkości lotnisko (kod IATA: CHQ) na Krecie. W 2010 roku port lotniczy w Chanii obsłużył łącznie ponad 1,65 mln pasażerów.
Chora Sfakion to niezwykle malowniczo położona główna miejscowość górzystego i dzikiego regionu Sfakia
Loutro słynie z tego, że można dostać się do niej tylko od strony morza lub dojść pieszo górskim szlakiem, bowiem nie prowadzi tu żadna inna droga.
Stavros dawniej było małą rybacką wioską. Dziś jest to przede wszystkim miejscowość turystyczna, ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu.
Jaskinia oddalona jest niespełna kilometr od klasztoru Moni Gouvernetou. Dojdziecie do niej korzystając z pieszego szlaku jaki został wytyczony wzdłuż zbocza wąwozu Avlaki.
Balos to jedna ze sztandarowych plaż Krety jeśli nie całej Grecji. Możemy Was zapewnić, że krajobrazy jakie zobaczycie w czasie wycieczki na Balos, pozostaną z Wami na bardzo bardzo długi czas.
Moni Katholiko to prawdopodobnie najstarszy i najbardziej spektakularnie położony klasztor na Krecie. Znajduje się on 20 km na północny-wschód od Chanii.
Prawosławny klasztor Agia Triada położony na północnej części półwyspu Akrotiri to jeden z najpiękniejszych i najbogatszych klasztorów na Krecie.
Klasztor Gouverneto to prawdopodobnie najstarszy aktywny grekokatolicki klasztor położony na półwyspie Akrotiri w pobliżu Chania.
Długość szlaku wiodącego przez to miejsce wynosi około 8 kilometrów a pokonana różnica wysokości wynosi mniej więcej 600m.
Agia Roumeli znajduje się na południowym wybrzeżu Prefektury Chania, pomiędzy miejscowościami Chora Sfakion i Paleochora.
Jeszcze do początku lat dziewięćdziesiątych miejsce to było znane tylko nielicznym turystom oraz okolicznym mieszkańcom.
Paleochora to całkiem dobrze zorganizowane turystyczne miasteczko, z piękną wielką i piaszczystą plażą
Ruiny starożytnego miasta Lissos znajdują się około 3,5 km od miejscowości Sougia na południowym wybrzeżu Krety.
Samaria to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych znajdujących się w rejonie zachodniej Krety.
Na północno-zachodnim wybrzeżu Krety u stóp półwyspu Gramovousa położone są ruiny antycznego portu Korikos, znanego później jako Falassarna.
Plaża Krios znajduje się około 9 km na zachód od Paleochory i jest to jednocześnie ostatnia plaża na tym odcinku południowego wybrzeża
Między miejscowościami Topolia i Koutsamatados znajduje się interesująca jaskinia znana pod nazwą Agia Sofia
Milia to autentyczna górska osada, która pochodzi najprawdopodobniej z około XVII wieku.
Na skraju wioski Potamida wyrasta zespół glinianych kopców zwanych Komolithi (Komolithoi)
Grammeno (Γραμμένο) to plaża, którą można zaliczyć do grona jednej z lepszych i najładniej położonych plaż znajdujących się w tym rejonie Krety.
Samaria to jedno z miejsc, któremu dosyć często poświęcamy miejsce na naszej stronie. Wąwóz ten nie bez przesady uznawany jest za jedną z największych atrakcji zachodniej części Krety. Każdego roku w szczycie sezonu bywa odwiedzany nawet przez ponad tysiąc osób dziennie.
Platanias to popularna miejscowość turystyczna. Właśnie tu znajdują się bardzo ciekawe tunele pochodzące z czasów II wojny światowej.
Polyrinia była jednym z najważniejszych miast-państw zachodniej Krety w okresie hellenistycznym i rzymskim. Została zbudowana amfiteatralnie na stromym wzgórzu, wznoszącym się na wysokość 481 m. n.p.m.
Klasztor Άγιος Γεώργιος jest unikalnym i bardzo ciekawym zabytkiem sakralnym w tym rejonie Krety.
Wąwóz Agia Irini znajdujący się w niedużej odległości od miejscowości Sougia to jedno popularniejszych miejsc pieszych wycieczek.
Wyspa Gramvousa, a w zasadzie Imeri Gramvousa (Ήμερη Γραμβούσα) to nieodłączny punkt wycieczki łączącej pobyt na Lagunie Balos ze zwiedzaniem pozostałości twierdzy znajdującej się na szczycie wyspy Imeri Gramovousa.
Góra, na której wzniesioną tę fortecę, zamyka dostęp do Agia Roumeli od strony północnej. Zatem wchodząc tu na wysokość 194 metrów n.p.m. można zobaczyć nie tylko całkiem nieźle zachowane mury twierdzy.
Bizantyjski kościółek Agios Pavlos został wzniesiony na odległej plaży Selouda znajdującej się na południu Krety.
Nawet w szczycie sezonu Kedrodasos wciąż pozostaje dzika i nieoblegana przez tłumy
Jest na Krecie plaża, która u niektórych osób dosłownie wywołuje dreszcz emocji. Tym miejscem jest Seitan Limania co można przetłumaczyć jako Porty Szatana albo Przeklęte Porty.
Aspri Limni znaczy Białe Jezioro, choć jezioro to tylko nazwa umowna. Pod tym określeniem kryje się mała zatoka.
Latarnia morska w Chanii (Faros - Φάρος) powstała na przestrzeni sześciu lat od 1595 roku. Podobnie jak szereg innych tego typu budowli oraz umocnień zbudowana została przez Wenecjan, którzy władali wówczas Kretą. Poza oczywistą funkcją sygnalizacji świetlnej budowla ta miała również znaczenie strategiczne. Wraz z twierdzą Frikas znajdującą się na przeciwległym wybrzeżu tworzyła wrota zamykające dostęp do basenu portowego.
Cretaquarium to największe i najnowocześniejsze akwarium na terenie Europy działające od 2005 roku. Wraz z kompleksem badawczym Hellenic Centre for Marine Research (HCMR), do którego należy, stanowi Thalassocosmos, największe centrum badań morskich. Oferuje niepowtarzalną okazję do zapoznania się ze wspaniałym i różnorodnym podwodnym światem Morza Śródziemnego. W ramach HCMR Cretaquarium popularyzuje i upowszechnia wiedzę naukową na temat świata morskiego, ze szczególnym naciskiem na morza otaczające Grecję.
Hersonissos to jedna z największych i zarazem jedna z najpopularniejszych miejscowości turystycznych na Krecie. Położona jest nieco ponad 20 km na wschód od lotniska w Heraklionie. Co roku miejscowość ta jest wybierana przez tysiące turystów jako miejsce na wakacyjny wypoczynek.
Komentarze
komentarz z
Maleme zrobilo na mnie ogromne wrazenie: piekny cmentarz....szkoda mlodych chlopcow....przeklete wojny
komentarz z
Mariola Maj Też byliśmy na tym cmentarzu w Maleme, lecz odczucia mieliśmy inne. Tych poległych Niemców nikt na Kretę nie zapraszał. „Wprosili” się siłą , siejąc zniszczenie i śmierć. Kreta do dzisiaj to pamięta, aczkolwiek szanuje cmentarze . Niedaleko portu Souda jest cmentarz aliancki, gdzie leżą obrońcy Krety, w tym i jeden polski lotnik.
komentarz z
I owszem,ale coz ..
komentarz z
Przygnębiające miejsce też jest w Kandanos, gdzie Niemcy dokonali rzezi wśród mieszkańców. Wybili nawet zwierzęta aby ci co przeżyli nie mieli co jeść. Teraz jest tam tylko pomnik i kilka tablic. Nic wielkiego. Jednak ci co przeżyli i ich potomkowie nadal pamiętają.
komentarz z
Mieszkaliśmy w Agia Marina, w Platanias byliśmy niemal codziennie, jaka szkoda, że nie wiedzieliśmy o nich :/
komentarz z
Joanna Gumienna- Zalewska dokładnie tak samo pomyślałam przed chwilą. To
komentarz z
Mamy wrażenie że sporo osób które wypoczywają w tej okolicy nie wie o istnieniu tych tuneli. Może są mało reklamowane przez miejscowych.
komentarz z
Joanna Gumienna- Zalewska wypoczywaliśmy w tym rejonie, szkoda że nie wiedzieliśmy o tunelach
komentarz z
Platanias.. to tam 3 lata temu wszystko się zaczęło ❤️
Cmentarz w Maleme
Polecam poczytać nazwiska na tabliczkach nagrobnych - wiele polskich, prawdopodobnie chłopaki ze śląska, w większości bardzo młodzi. Zachęcam do poczytania o tej dramatycznej bitwie (np Kreta 1941, aut. Callum MacDonald). Ale o tunelach też nie wiedziałam.
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10156837316587551