Kuchnia grecka jest wyjątkowa. O jej zdrowotnych aspektach decyduje uzupełniające działanie składników poszczególnych dań oraz oparcie jej na naturalnych produktach z wykluczeniem tych przetworzonych z chemicznymi dodatkami. Swoje jedzenie Grecy wzbogacają dodatkowo o zioła, zarówno w postaci suszonej, jak i świeżej. Z tych ostatnich szczególnie często na greckim talerzu ląduje oregano, mięta, rozmaryn, czy tymianek. Równie często w tej roli występują zwykłe zielone rośliny bogate w składniki antyoksydacyjne jak natka bądź koperek.
To właśnie zioła dodawane w pojedynkę lub w kompozycjach dodają tego niepowtarzalnego akcentu prostym greckim potrawom. Te rosnące w Grecji są wyjątkowe ze względu na niepowtarzalny klimat: dużą liczbę słonecznych dni w ciągu roku, glebę, morski klimat. Niektóre z ziół rośnie tylko tutaj...
Grecka tradycja stosowania ziół sięga wiele wieków wstecz, kiedy to były wykorzystywane do celów medycznych, jak np. oregano, lub religijnych. Z niektórymi ziołami związane są historie postaci znanych z mitologii greckiej. Dziś będąc na Krecie nie sposób przegapić przydrożnych rozrośniętych dzikich ziół, których zapach wyraźnie czuć w powietrzu, a także ziół hodowanych w przydomowych ogrodach i doniczkach.
Jakie zioła są najpopularniejsze? Stworzenie takiej listy będzie trudne, ale spróbujmy...
Oregano (Rigani, ρίγανη) - to najpopularniejsze zioło wykorzystywane w Grecji dosłownie do wszystkich potraw: mięsnych, rybnych, serowych, warzywnych, a także do marynat, sosów czy sałatek. Znane są też jego właściwości lecznicze. Na Krecie można kupić specjalną odmianę dzikiego oregano rosnącego wysoko w górach i zbieranego ręcznie. Według mitologii greckiej słodko-korzenny zapach tej rośliny został stworzony przez Afrodytę jako symbol szczęścia.
Bazylia (Vasilikos, βασιλικός) - popularna w zasadzie od niedawna w Grecji, choć znana już od czasów starożytności i zalecana przez antycznych medyków: Hipokratesa i Pliniusza. Wykorzystywana jest zarówno świeża jak i suszona. Jej różne odmiany są stosowane do sałatek, warzyw, gotowanych potraw.
Liść laurowy (Daphni, δάφνη) - podobnie jak u nas stosowany jest najczęściej suszony do zup, duszonych mięs czy ryb. Jego grecka nazwa pochodzi z mitologii od imienia nimfy Daphne.
Majeranek (Mantzourana, μαντζουράνα) używany raczej suszony do doprawiania jagnięciny, wołowiny i innych mięs, kiełbas, dań z pomidorów. Starożytni przypisywali mu lecznicze działanie, sadzili na grobach bliskich w przekonaniu, że zapewni wieczny spokój i szczęście, ale też robili wieńce ślubne dla młodych par jako symbol miłości i szczęścia.
Natka pietruszki (Maïdanos, μαϊντανός) używana praktycznie wszędzie tam gdzie można ją dodać: do zup, gulaszu, mięsa, ryb, owoców morza, sosów, roślin strączkowych.
Koperek (Anithos, άνηθος) - znany już w starożytnej Grecji i stosowany jako roślina lecznicza. Obecnie zarówno liście, jak i nasiona są używane do doprawiania marynat, ryb, mięs, sałatek, omletów i warzyw strączkowych. Można go znaleźć w dolmades, pieczywie a nawet w niektórych ciastach.
Rozmaryn (Thentrolivano, δεντρολίβανο) - często widywany w postaci wieloletnich dość wysokich krzewów o zdrewniałych łodygach. Najczęściej jest stosowany do doprawiania jagnięciny, kurczaka, pieczonych ziemniaków, czy ryb. Spotykany także podczas wypieku pieczywa. Najwięcej aromatu mają świeże gałązki.
Mięta (Dyosmos, δυόσμος) - kto raz jadł choćby greckie klopsiki to wie, że mięta stanowi w nich tajny składnik decydujący o smaku. Poza tym Grecy dodają miętę powszechnie do sałatek, sosów pomidorowych, potraw serowych, z ryżu oraz mięsnych. Stosowana także jako powszechnie znana herbata ziołowa. Gdyby nie Hades i jego zazdrosna żona Persefona nie było by dziś mięty. Wg mitologii w nimfie Menthe zakochał się Hades, a jego żona rzuciła się ma nimfę by ją zdeptać. Wtedy Hades zamienił Menthe w krzak.
Portulaka (Glistritha, γλιστρίδα) - bardzo powszechna w kuchni greckiej. Świeże liście znajdziemy w sałatach (np. z jogurtem), spotykana także w zupach i niektórych potrawach mięsnych i rybnych. Jej liście są przyrządzanie podobnie jak szpinak. W starożytnej Grecji zalecana przez m.in. Hipokratesa jako roślina lecznicza. Obecnie zaś dla właścicieli przydomowych ogródków to raczej utrapienie, ponieważ portulaka rośnie bardzo inwazyjnie.
Szałwia (Faskomilo, φασκόμηλο) - dodawana zwykle do mięs ale w niewielkich ilościach. Na Krecie wykorzystywana jest podczas wędzenia kiełbasy, czy wypieku pieczywa w tradycyjnym piecu opalanym drewnem, do którego wkładane są gałązki szałwi.
Tymianek (Thymari, θυμάρι) najcześciej stosowany jest w połączeniu z innymi ziołami, dodawany też do zup, gulaszu i mięs. Na Krecie są sprzedawane bardzo popularne miody tymiankowe. Na terenach górzystych na Krecie krzaki tymianku są częstym widokiem, bowiem rośnie on w wielkich kępach najczęściej o mocno zdrewniałych łodygach.
Fenkuł włoski - koper włoski (Maratho, μάραθο) - ze swoim anyżkowym zapachem jest stosowany do dań mięsnych i rybnych, do gulaszy, dań warzywnych, owoców morza oraz do ciast. Daniom warzywnym dodaje charakterystycznego smaczku. Grecka nazwa Maratho została nadana na pamiątkę bitwy pod Maratonem w 490 r. p.n.e., która miała miejsce na polu kopru.
Cząber (Throubi, θρουμπί) - dodawany do potraw z roślin strączkowych, marynat, ryb, warzyw i wielu innych potraw. Odmiana satureja thybra była znana i stosowana od starożytności. Nazwa Thybra pochodzi od nazwy wioski znajdującej się niedaleko Troji.
Estragon (Estrankón, εστραγκόν) - przez starożytnych Greków stosowany do łagodzenia bólów zęba, przez współczesnych do doprawiania np. omletów, czy grillowanego kurczaka.
W internecie znajdziecie dużo artykułów na temat jakości oliwy oraz jej zdrowotnych właściwości. Jest to temat który został bardzo dobrze opracowany przez wielu badaczy. Ostatnio jednak greccy i amerykańscy naukowcy postanowili poświęcić więcej uwagi samym oliwkom, czyli owocom drzewa Olea europea. Wyniki ich badań pokazują, że w zależności od stosowanego sposobu przetwarzania oliwki zachowują różny poziom cennych przeciwutleniaczy.
Dziś chcielibyśmy przedstawić Wam czarne podsuszane oliwki z soli, które odkryliśmy w Paleochorze w czasie naszych ostatnich wakacji. Ich niesamowity słony i zarazem bardzo wyrazisty smak sprawia, że są znakomitym dodatkiem do różnych dań, ale także fantastycznie smakują w postaci samodzielnej przekąski. Niestety nie wiemy czy uda Wam się dostać je gdzieś w Polsce ponieważ jest to stosunkowo rzadki produkt.
Grecka dieta kojarzona jest ze zdrowym sposobem odżywiania się opartym przede wszystkim na dużej ilości warzyw i owoców. Zdrowotne korzyści z jej stosowania były przedmiotem wielu badań naukowych, które potwierdzają bardzo korzystny wpływ spożywanych w ramach tej diety składników na ogólny stan zdrowia. Mogłoby się wydawać zatem, że Grecy w takim razie są bardzo zdrowym narodem. Nic bardziej mylnego, gdyż wielu spośród nich zasadniczo zmieniło swoje zwyczaje i zachowania żywieniowe.
Komentarze
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz