Booking.com

Współczesna historia Krety

[czytaj poprzednie >> Historia Krety od Paleolitu do Wieków Ciemnych]

[czytaj poprzednie >> Historia Krety od epoki klasycznej do pierwszych lat wolności]

II Wojna Światowa

(1941-1944)

II Wojna Światowa odciska także i tu swoje piętno. W 1941 niemieckie lotnictwo atakuje wyspę i pomimo ogromnego oporu ludności oraz oddziałów alianckich wojska niemieckie zajmują Kretę w ciągu kilku dni. Desant na Krecie (Operacja Merkury) była największą operacją powietrznodesantową wojsk niemieckich podczas II wojny światowej. Miała na celu zniszczenie sił brytyjskich oraz zajęcie strategicznie ważnej – ze względu na swe centralne położenie we wschodnim basenie Morza Śródziemnego – Krety.
Hitler uważał, że grecka wyspa może być potencjalnie bardzo groźna, gdyby pozostawić ją pod kontrolą Brytyjczyków i ostatecznie 25 kwietnia wydał Dyrektywę nr 28, w której nakazał opanować Kretę za pomocą operacji powietrznodesantowej.

20 maja na wyspę zrzuconych zostało 8 tysięcy spadochroniarzy, jednak natrafili oni na zaciekły opór aliantów (tzw. "Creforce"), którzy dzięki złamaniu szyfru "Enigmy" byli doskonale poinformowani o niemieckich planach. W ciągu kilku pierwszych dni bitwy zginęły tysiące niemieckich spadochroniarzy i jedynie nieudolność dowództwa "Creforce" oraz całkowita przewaga w powietrzu posiadana przez Luftwaffe pozwoliły w końcu Niemcom przechylić szalę zwycięstwa na swoją stronę. Hitler zszokowany rozmiarem strat nigdy potem nie zezwolił już na przeprowadzenie jakiejkolwiek operacji powietrznodesantowej, choćby zbliżonej wielkością do desantu na Krecie.

Mimo poniesionych ogromnych strat Niemcy posuwali się naprzód spychając aliantów coraz dalej na wschód w stronę Chanii, gdzie – w Zatoce Suda – znajdował się jedyny bezpieczny port floty brytyjskiej. Stamtąd też i ze Sfakii na południowym wybrzeżu ewakuowały się na Cypr i do Egiptu ostatnie oddziały aliantów w liczbie blisko 15 tysięcy ludzi.

Do walk z Niemcami spontanicznie przyłączyła się cywilna ludność Krety. Uzbrojeni w stare karabiny (niekiedy pamiętające czasy antytureckiego powstania z 1895 r.), widły, topory, i noże, Kreteńczycy chwytali i zabijali pojedynczych niemieckich spadochroniarzy.
Wśród niemieckich żołnierzy rychło zaczęły krążyć pogłoski o torturowaniu i okrutnym mordowaniu przez Kreteńczyków rannych oraz wziętych do niewoli spadochroniarzy.

Pogłoski te dotarły również do Berlina, gdzie Hermann Göring nakazał zastosować "najsurowsze kroki odwetowe", łącznie z wymordowaniem wszystkich Kreteńczyków płci męskiej, bądź ich deportacją. Skutki niemieckiego odwetu jako pierwsi odczuli mieszkańcy Kastelli, gdzie Niemcy rozstrzelali tego 24 maja 200 zakładników.

Represje na szeroką skalę zaczęły się jednak dopiero na początku czerwca 1941 r., a symbolem niemieckich okrucieństw popełnionych na wyspie stał się los wiosek Kandanos i Kondomari.

Na miejscu wsi Kandanos okupanci po wymordowaniu wszystkich mieszkańców, zwierząt i podpaleniu gospodarstw zostawili tablicę z napisem w języku greckim i niemieckim, głoszącym: "W odwecie za bestialskie zamordowanie niemieckich spadochroniarzy, saperów i strzelców górskich przez miejscowych mężczyzn, kobiety i dzieci wraz z ich kapłanem oraz za stawianie oporu Wielkiej Niemieckiej Rzeszy Kandanos zostało zniszczone 3 czerwca 1941 roku. Ta wieś nigdy nie będzie odbudowana".

Do momentu wyzwolenia wyspy w maju 1945 r. z niemieckich rąk zginęło 3474 mieszkańców Krety, która była jednym z najciężej doświadczonych przez niemiecką okupację regionów Grecji. Odpowiedzią kreteńczyków na nazistowski terror było utworzenie silnego ruchu partyzanckiego, który z czasem ograniczył niemieckie panowanie na wyspie jedynie do największych miast.

Lata powojenne

(1944-1967)

Jeszcze przed zakończeniem II Wojny Światowej wybucha Grecka Wojna Domowa. Przez 5 lat alianci popierali partyzantkę narodowo-monarchistyczną, mordującą zwolenników ruchu komunistycznego. Dopiero w 1975 zostaje ogłoszona amnestia ostatnich partyzantów ukrywających się w okolicach Sfakia na Krecie.

W 1952 roku Grecja wstępuje do NATO, zaś na Krecie zaczynają stacjonować żołnierze z amerykańskiej VI Floty.

Dyktatura "czarnych pułkowników"

(1967-1974)

W 1971 roku następuje przeniesienie stolicy Krety z Chanii do Heraklionu, który pełni tą rolę do dziś. Kolejny kryzys polityczny zaczął się w roku 1965, kiedy w armii został wykryto lewicowy spisek, którego celem miałoby być wycofanie Grecji z NATO oraz wycofania z kraju wojsk NATO dysponujących bronią jądrową. Taka polityka nie znalazła uznania w oczach monarchy i więk­szości oficerów, którzy 21 kwiet­nia 1967 roku doprowadzili do zamachu stanu. Po przejęciu władzy kraj ogarnęły represje, wprowadzono stan wyjątkowy, uwięziono ponad 45 tysięcy ludzi, wprowadzono cenzurę (ustanowiono nawet listę pisarzy których dzieła nie mogą być publikowane, a znaleźli się na niej m.in. William Shakespeare, Arystofanes czy Anton Czechow) i zdelegalizowano partie po­lityczne. Czystki dotknęły wojsko, po­licję i administrację. Zakazano nosze­nia bród oraz spódniczek mini. Kolejny wojskowy rząd pragnął szybko zdobyć uznanie i popularność wśród Greków, więc spróbował w 1974 roku przyłączyć Cypr do Grecji dokonując na nim zamach stanu. Plany junty pokrzyżowała błyskawiczna reakcja Turcji, która dokonała inwazji na wyspie i zmusiłya do ucieczki 180 tysięcy Cypryjczyków greckiego pochodzenia. Był to „gwóźdź do trumny" dyk­tatury „czarnych pułkowników". Po tym okresie w Grecji przeprowadzony zostało referendum w którym ponad 70% Greków opowiedziało się za utrzymaniem ustroju republikańskiego.

Współczesna Republika Grecka

(od 1974)

Po obaleniu junty w Grecji nastały rządy demokratyczne, zaś Kreta zaczęła przeżywać gwałtowny rozwój turystyki, która staje się tu oprócz rolnictwa najważniejszym źródłem dochodów Kreteńczyków. Kreta rozwija się dynamiczniej od pozostałych regionów Grecji.

Warto wspomnieć że lata panowania arabskiego oraz odwieczne spory z Turcją do dziś mają wpływ na kształt Greckiej polityki, która wydaje dużo swoich środków finansowych (także tych otrzymanych w 2010 roku od UE w ramach pomocy do walki z ogarniającym kraj kryzysem) na zbrojenia. Tylko na samej Krecie w bazie wojskowej NATO na półwyspie Akrotiri stacjonuje obecnie około kilkadziesiąt F16 (czyli więcej niż posiada Polska).

[czytaj poprzednie >> Historia Krety od Paleolitu do Wieków Ciemnych]

[czytaj poprzednie >> Historia Krety od epoki klasycznej do pierwszych lat wolności]

Data publikacji:
Data modyfikacji:
Średnia: 3.31
Liczba ocen: 8
  • 0.5
  • 1.0
  • 1.5
  • 2.0
  • 2.5
  • 3.0
  • 3.5
  • 4.0
  • 4.5
  • 5.0
 
 
Oceniłeś na:
 
Kreta informacje 3.31 na 5 (0) liczba ocen 8
Wszystkie treści i zdjęcia występujące w serwisie są naszą własnością.
Wykorzystanie ich w dowolnej formie wymaga pisemnej zgody autorów.

Komentarze

 gość}
gość nejti1703
2018-05-10 18:13:04

SUPER

Jak się cieszę, że mogłam tu znaleźć tak wiele przydatnych informacji !!

Pozdrawiam ;)

 gość}
gość Maxfly
2021-06-08 10:53:39

Dziękuję

Dziękuję za tak wiele przydatnych informacji

Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz

Nazwa użytkownika:

Adres e-mail:

Tytuł:

Treść:

Przepisz kod z obrazka:
Kod obrazka

Wpisanie prawidowego kodu oznacza zgodę na przetwarzanie danych w celu wyświetlania komentarza.
Kontakt Administratorem Danych Osobowych zgromadzonych na stronie możliwy jest pod adresem mailowym [email protected]

Zapisz komentarz
Zapisz komentarz

Inne strony tej kategorii

Unia Grecji z Kretą

Unia Grecji z Kretą

Grecka flaga, która 1 grudnia 1913 roku powiewała nad twierdzą Frikas w Chanii była namacalnym dowodem tego, jak silne związki łączą Kretę z kontynentalną Grecją. Mimo setek lat zależności od innych mocarstw, Kreteńczycy nigdy nie wyzbyli się swojej kultury oraz własnych tradycji.

Historia Krety od epoki klasycznej do pierwszych lat wolności

Historia Krety od epoki klasycznej do pierwszych lat wolności

Historia Krety od epoki klasycznej do pierwszych lat wolności.Wzrost znaczenia Aten powoduje drastyczne zmniejszenie polityczno-kultowej roli Krety. W roku 67 p.n.e. wyspa dostaje się w ręce Rzymian, którzy zaczynają wprowadzać swoje porządki. Gortyna staje się stolicą prowincji rzymskiej o nazwie Kreta-Kyrene. Rzymianie budują infrastrukturę: drogi, akwedukty, świątynie oraz teatry. Następuje rozwój rolnictwa i kultury. Cała Grecja w tym czasie staje się rzymską prowincją, choć jej bogata kultura zaczyna wpływać stopniowo na dorobek rzymian

Wydarzenia na ulicy 25 Sierpnia w Heraklionie

Wydarzenia na ulicy 25 Sierpnia w Heraklionie

Symboliczny początek ulicy 25 Sierpnia wyznacza dawny Plac Lwa ze słynną fontanną Morosiniego, jej koniec określa morze oraz zabudowania portowe. Chyba nie ma ładniej położonego deptaka w Heraklionie. Idąc ulicą w dół, już z daleka widzimy błękit morza zaś mnogość różnego rodzaju knajpek zachęca do zrobienia sobie przerwy w zwiedzaniu. Czy jednak zastanawialiście się kiedykolwiek spacerując tą pięknie położoną ulicą, skąd wzięła się jej nazwa? Co właściwie wydarzyło się tego dnia w 1898 roku, że jedna z głównych ulic miasta Herkulesa została nazwana tą datą? Ulica 25 sierpnia w Heraklionie

Booking.com

Polecamy:

Oliwa i kosmetyki organiczne Olivaloe


Parklot

Najnowsze komentarze:

Gosia | crete.pl : Tak, niestety wiemy o tym. Planujemy artykuł o tej podwyżce.
gość Ceny: Wakacje w Grecji od 2024 roku będą droższe. Winne temu są wyższe podatki za pobyt w hotelu. Opłaty szczególnie mocno zabolą gości, którzy wybiorą nocleg w 5-gwiazdkowym obiekcie. Dlaczego władze podjęły decyzję o zwiększeniu opłat dla turystów? Odpowiedź na to pytanie związana jest z kataklizmami, które nawiedziły Grecję w tym sezonie. (...)
gość PiotrWie: PS. Dodekanez to kilkanaście wysp, nie tylko Rodos i Kos.
gość PiotrWie : Na Balos, Elafonisi czy Vai jeżdżą obecnie ci, którzy lubią plaże zastawione łóżkami, z barami z agresywną muzyką i tłumem ludzi, na Majorkę czy Fuerteventurę też . Na Krecie jak się chce poszukać to można jeszcze znaleźć plaże puste, bez infrastruktury i ryczących skuterów wodnych o co trudno np na Majorce. (...)
Gosia | crete.pl : Nie tylko o plaże chodzi, raczej o całokształt. Kwestia gustu? Może. Co tam komu w duszy gra.
gość dodekanezowiec: @ zaryzykujemy nawet twierdzenie, że nie ma tak pięknego drugiego kraju.treść pochodzi z: http://www.crete.plwww.CRETE.pl Jeśli chodzi o piękne plaże, to na Majorce, Fuerteventurze, Cyprze, Sardynii czy Kos bez problemu znajdzie się hotel i miasteczko z piękną zjawiskową piaszczystą plażą. Na Krecie trzeba specjalnie jechac na Elafonissi, Balos, Vai.    (...)
Zobaczę za parę dni i ciekawa jestem czy mnie też tak zauroczy...
Gosia | crete.pl : Patrycja, ale nie zawsze były linki, których można się trzymać. Zauważ że komentujesz artykuł sprzed trzech lat. Wówczas nie było żadnych zabezpieczeń, a wypadków (w tym bardzo poważnych) całe mnóstwo. Świetnie że w końcu ktoś pomyślał i pojawiły się jakiekolwiek ułatwienia, bo niejeden wracał z tej plaży z nogą w gipsie, ze szwami, a i bywało że w trumnie.
Chłopak był niepełnosprawny i kursował w celu uzyskania renty.Komentarze z piwkiem są kiepskie.Jak są w ruchu turbiny to nawet delfin nie ma szans przeżycia w tym miejscu!To był człowiek...nawet jakby sam wpadł to nie udzielono mu pomocy.Popychnieto go,więc co tu dalej komentować?
gość PiotrWie : Przez długi czas nie było żadnych linek ani znaków. Po serii mniej lub bardziej niebezpiecznych wypadków ktoś powiesił linki. Zamiast krytykować trzeba było napisać zgodnie z prawdą że wreszcie powiesili linki i szlak przestał być niebezpieczny.
https://pomagam.pl/drogadosamodzielnosci
i was there during august .... good value for your holyday money !
gość PiotrWie : Teraz jesteśmy na Siros, w następny wtorek płyniemy na Serifos. Do chodzenia polecam Sifnos, do chodzenia i kąpieli Donoussę i Kimolos, MacOS też nam się podobała - trochę więcej ludzi, ale plaże ładne i jest gdzie pochodzić - tylko trochę słabo znakowane trasy. Miłość też ma ładne plaże - ale trasy do chodzenia praktycznie nie istnieją. (...)
Nawet gdyby chciał na gapę , kimkolwiek by był , tak nie postępuje człowiek , tylko bestia
Gosia | crete.pl : Piotrze, która wyspa tym razem? Co polecasz z Cyklad?
gość PiotrWie: My właśnie jesteśmy trzeci raz , ponownie na Cykladach i znowu ponad trzy tygodnie
gość dodekanezowiec: Hiszpania droga (za dziecko dużo sobie życzą), Riwiera Turecka tańsza ale nie tak ładna jak Turcja Egejska (ta ostatnia nie jest juz tańsza od Grecji), do Egiptu czy Albanii nie ciągnie, Włochy drogie i hotele na odludziach.  
gość Patrycja: Weszliśmy i zeszliśmy z 5 letni dzieckiem bez żadnych problemów. Trzeba iść powoli i rozważnie. Są linki, których można się trzymać. Takie negatywne komentarze odstraszają turystów - może i dobrze, bo jest ich tam mało. Miejsce cudowne! Trzeba tam być i nie bać się zejścia. Polecam 
Grecja najlepsza
DZIKUSY… wystarczy popatrzec jak żyją .. syf brud i zacofanie.
Jaka dziwna sprawa? Pasażer na gapę w wbiega na zamykająca się furtę rufową. Nie wiadomo kim jest. Może uchodźca, może terrorysta, może spóźnialski. Marynarze bronią się przed intruzem. Intruz robi to na własną odpowiedzialność. Na własne życzenie umiera. Tyle.
Było widać mnóstwo turystów z Polski na każdym zakręcie i w każdej tawernie. Grecja jest poprostu piękna. Będę tam wracał nie raz. Ludzie są wyluzowani mimo drożyzny mają luźne podejście do życia. Najchętniej bym się tam przeprowadził.
Co roku to lepiej
Cholera, podbuduję im statystyki, bo wybieram się po raz drugi w tym sezonie ;)
Nie zadzierać z matrosami.
Parklot

Ciekawe miejsca na Krecie

CRETE Copyright © 2009-23 Linki | Kontakt | Polityka prywatności | Kontakt | Newsletter
ukryj
Zapisz się do
Newslettera