26 listopada wypada Światowy Dzień Drzewa Oliwnego, a drzewo oliwne jak żadne inne najbardziej kojarzy nam się z Kretą. Gaje oliwne są prawie wszędzie, a co ciekawe na wyspie oprócz względnie młodych drzewek znajdziecie też takie, które rosną tu nawet kilka tysięcy lat. Na dokładkę mimo tak leciwego wieku są one nadal w dobrej kondycji i wciąż owocują. Niewyobrażalne jest to jakie czasy pamiętają te drzewka.

Płynne złoto, czyli oliwa, którą wytwarzają tutejsi rolnicy to główny produkt eksportowy wyspy. To również niezastąpiony produkt w każdej kuchni. Kreteńska oliwa od kilku lat zdobywa coraz większą popularność za granicą i przebija się do świadomości konsumentów, jako jedna z najlepszych oliw na świecie. Znakomite parametry, jakie są w stanie uzyskać lokalni producenci, przekładają się na niepowtarzalny smak oliwy a także jej właściwości zdrowotne.

Kreta jest zmienną wyspą pod względem ukształtowania, jak i pogody. Jeszcze w miniony weekend na nisko położonych przybrzeżnych terenach wyspy panowały temperatury powyżej 25 stopni. Inaczej jednak wygląda sytuacja w górach, gdzie wyższe partie przyprószył właśnie śnieg. Psiloritis, czyli najwyższa góra Krety, również zmienił barwy na zimowe wyznaczając tym samym symboliczny początek zimowej aury.

Źródło zdjęcia: rethemnosnews.gr

Większość turystów kojarzy Chanię jako zatłoczone i gwarne miasto, w którym wieczorem ciężko znaleźć wolny stolik w dobrej tawernie. W szczycie sezonu turystycznego wąskie uliczki Starego Miasta i okolic Portu Weneckiego należą do najbardziej zatłoczonych miejsc. Inaczej jednak jest gdy wyspę opuszczą turyści. Wtedy Chania staje się spokojnym i niemal pustym miastem. Zapraszamy na popołudniowo-wieczorny spacer!

Na początku listopada pisaliśmy o niekończącej się epopei usunięcia statku Apollon K., który przez wiele miesięcy tkwił u wybrzeża Agia Roumeli. Apollon K. należący do firmy NenKritis od kilku lat przewoził turystów między Paleochorą i Agia Roumeli, stanowiąc nieco tańszą opcję dla promów Anendyk kursujących na tej samej trasie. Po tym jednak jak w czerwcu tego roku silny wiatr zepchnął statek na mieliznę, jednostka ta utknęła przy niewielkim molo i na dobre wrosła w miejscowy krajobraz. Właściciel statku przestał się nim interesować, a urzędnicze procedury trwały tak długo, że historię Apollona K ostatecznie zakończyła sztormowa pogoda. Pod wpływem silnego wiatru i wysokich fal statek po prostu roztrzaskał się.

Źródło zdjęcia: zarpanews.gr

Jeszcze kilka lat temu trudne i strome kaniony uważano za nietknięte przez człowieka, a co za tym idzie zabezpieczone również przed jego przed szkodliwą działalnością. Ta niedostępność sprzyjała zachowaniu różnorodności biologicznej wąwozów i dziewiczego krajobrazu. Szybki rozwój canyoningu spowodował, że miejsca dotąd niedostępne zaczęli odwiedzać ci, którzy byli przygotowaniu pod względem technicznym do pokonania takich wąwozów. Pierwsi zdobywcy oglądali wyjątkowe krajobrazy i miejsca nieznane nawet lokalnym społecznościom.

Południowe wybrzeże Krety oferuje wiele pięknych plaż, a Agios Pavlos czy Triopetra zaliczamy do tych najpiękniejszych. Wybraliśmy się na pieszą wycieczkę pomiędzy tymi plażami, dzięki czemu byliśmy też na dwóch innych, które znajdują się pomiędzy nimi. Pierwsza z nich to niesamowita plaża Alatsogremni, która wygląda jak wielka wydma. Drugą z nich była Mała Triopetra, która położona jest po przeciwnej stronie charakterystycznych trzech skałek dużej Triopetry. Żałujemy jedynie, że tego dnia prawie przez cały czas towarzyszył nam bardzo silny wiatr, który mocno utrudniał nam wędrówkę i nie pozwolił na nakręcenie ujęć z lotu ptaka.

Na początku czerwca tego roku porywisty wiatr doprowadził do osadzenia na mieliźnie w Agia Roumeli niewielkiego statku pasażerskiego Apollon K należącego do firmy Nen Kritis. Statek ten od kilku lat regularnie realizował rejsy między Paleochorą i Agia Roumeli.

Pozostałości statku Apollon K. przy nabrzeżu w Agia Roumeli (źródło zdjęcia: https://flashnews.gr/)

Kolizja z betonową konstrukcją portu spowodowała uszkodzenie kadłuba, co w konsekwencji było przyczyną nabierania wody przez tę jednostkę. Tamtejszy Zarząd Portu natychmiast zaangażował się w działania mające zapobiec rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń, a w szczególności paliwa. Armator zapewniał również, że statek po wykonaniu potrzebnych napraw w ciągu kilku dni odpłynie z Agia Roumeli do portu w Paleochorze i wszyscy szybko zapomną o tym zdarzeniu.

Nadal nie milkną echa po tragedii, jaka wydarzyła się w ubiegły weekend w Agia Fotia na południu Krety. Po tym jak skała po oderwaniu się od zbocza góry, zniszczyła część pensjonatu i zabiła znajdującą się w nim turystykę, eksperci w Grecji ostrzegają przed niebezpiecznymi osuwiskami znajdującymi się w wielu turystycznych obszarach kraju.

Tym razem wyjątkowo nie Kreta, tylko plaża Myrtos na Kefalonii, zaliczona do niebezpiecznych plaż.
(Zdjęcie na licencji Creative Commons Attribution 2.0 Generic license)

Był wtorek 3 listopada 1898 roku, kiedy to ostatni turecki żołnierz opuścił kreteńską ziemię, a z twierdzy Firkas w Chanii zdjęto flagę wielowiekowego okupanta. Dzisiejsza data jest symboliczna dla Krety, bo oznacza wyzwolenie wyspy po 253 latach panowania imperium osmańskiego. Wyzwolenie to jednak nie oznaczało pełnej niepodległości i wolności.

Aby poznać lokalne obyczaje warto zaglądać do kuchni i … na cmentarze. O ile do zaglądania w garnki nie trzeba nikogo namawiać, to przed odwiedzaniem cmentarzy większość osób czuje opór. W sumie rozumiemy to, bo oglądanie nagrobków nie jest typowo wakacyjnym zajęciem. Niemniej jednak warto, ponieważ greckie cmentarze są zupełnie odmienne niż polskie rozległe nekropolie. Popatrzcie tylko na zdjęcia z dwóch cmentarzy: w wioskach Selia oraz Anidri.

Cmentarz w Selia