Trudno o większą niespodziankę dla miłośników starożytnych wykopalisk niż dzisiejsza nasza aktualność. Po ponad 40 latach prowadzenia prac archeologicznych i przeprowadzenia w ostatnim czasie przygotowań infrastrukturalnych, dawny pałac minojski w Zominthos na Krecie w końcu został udostępniony dla zwiedzających. To co czyni ten pałac niepowtarzalnym to jego umiejscowienie, ponieważ znajduje się on na wysokości 1200 metrów n.p.m w rejonie masywu Psiloritis . Jest on pierwszym i jak na razie jedynym tego typu miejscem odnalezionym tak wysoko.

Wykopaliska w Zominthos - źródło zdjęcia https://www.ekriti.gr/ 

Aby dotrzeć do Zominthos trzeba najpierw dojechać do miejscowości Anogia, a następnie kierować się drogą prowadzącą na południe w kierunku płaskowyżu Nida. Po przejechaniu około 7 km powinniście trafić do pozostałości tego dawnego pałacu minojskiego. O otwarciu wykopalisk poinformował burmistrz Anogia. Można je zwiedzać codziennie z wyjątkiem wtorków w godzinach między 8:30 a 16:30. Na ten moment nie mamy informacji na temat cen biletów.

W ostatnich dniach Kreta doświadcza intensywnego napływu pyłu znad Sahary, który pokrywa wyspę grubą warstwą drobnych cząstek. Według danych przedstawionych przez Kalousta Paragkamiana, dyrektora Instytutu Badań Speleologicznych Grecji, w Heraklionie osadziło się aż 21 kilogramów saharyjskiego pyłu na każdym tysiącu metrów kwadratowych powierzchni. Dużemu zapyleniu towarzyszą bardzo wysokie temperatury powietrza, które miejscami sięgają blisko 40 stopni.

Pył na Krecie - źródło zdjęcia - https://www.zarpanews.gr

W czwartek, 22 maja 2025 roku, o godzinie 6:19 rano, w rejonie wybrzeża Krety doszło do silnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 6,1 w skali Richtera. Epicentrum znajdowało się na obszarze morskim 56 kilometrów na północny wschód od Neapoli w regionie Lassithi, na głębokości 60,3 km. Ze względu na znaczną głębokość ogniska, wstrząsy były odczuwalne na dużym obszarze Grecji, w tym w całej Krecie, południowej części Morza Egejskiego oraz w niektórych rejonach Attyki, a nawet w Atenach.

W tym sezonie wzrosły ceny biletów nie tylko do pałacu w Knossos, ale również do drugiej najpopularniejszej atrakcji turystycznej na Krecie. Od tego roku więcej trzeba zapłacić za wstęp na teren dawnej wioski trędowatych na wyspie Spinalonga. Cena skoczyła z 8 euro do 20 euro. Taka podwyżka cen biletów o aż 150% jest jedną z najwyższych w Grecji w tej kategorii. Spinalonga przyciąga co roku tysiące turystów zainteresowanych jej smutną historią, pozostałościami po kolonii chorych na trąd i pięknym położeniem.

W miniony piątek, 16 maja 2025 roku, silne wiatry wiejące tego dnia na Krecie, doprowadziły do częściowego zniszczenia jednego z najbardziej rozpoznawalnych symboli dziedzictwa minojskiego – fresku z delfinami znajdującego się w pałacu w Knossos. Choć sam fresk ulokowany w tym miejscu to rekonstrukcja wykonana na początku XX wieku, to jednak jego znaczenie symboliczne i kulturowe dla Grecji i świata pozostaje ogromne.

Zdjęcie przedstawia stan fresku jeszcze przed uszkodzeniem. Zawaleniu uległa część fresku znajdująca się nad wejściem. Zdjęcia uszkodzeń możecie zobaczyć w artykule źródłowym na https://www.ekriti.gr/

18 maja przypada kolejna rocznica bitwy pod Frangokastello. W 1828 roku ta charakterystyczna twierdza położona tuż nad brzegiem morza i mająca za plecami pasmo gór, stała się areną krwawej bitwy, jaka rozegrała się miedzy siłami osmańskimi, a kreteńskimi rebeliantami dowodzonymi przez Hatzimichalisa Dalianisa. Ostatecznie Frangokastello zostało zajęte przez przeważające siły tureckie. Jak głosi legenda każdego roku w rocznicę bitwy pojawiają się w fortecy uzbrojone czarne cienie, czyli tak zwane Drosoulites (greckie : Δροσουλίτες), zwane też ludźmi rosy.

Wedle legendy są to duchy kreteńskich powstańców poległych 18 maja 1828 roku. Przypominają orszak ubranych na czarno i uzbrojonych mężczyzn, którzy z okolic klasztoru św. Charalambosa przechodzą do twierdzy i później podążają dalej w kierunku morza, gdzie wraz z pierwszymi promieniami słońca znikają.