2024-03-18 19:58:07
Jeszcze wczoraj trwały szalone zabawy karnawałowe, za to dzisiejszy dzień w Grecji jest zupełnie odmienny. Jest to tak zwany Czysty Poniedziałek (Καθαρή Δευτέρα), czasami zwany poniedziałkiem popielcowym lub też poniedziałkiem Wielkiego Postu, bo wyznacza początek 40-dniowego postu. Jest to ruchome święto, które obchodzi się w poniedziałek siódmego tygodnia poprzedzającego prawosławną Wielkanoc. Święto to jest dniem wolnym od pracy w Grecji oraz na Cyprze i zwyczajowo jest też traktowany jako początek sezonu wiosennego.
Cały pierwszy tydzień Wielkiego Postu jest często określany mianem "Czystego Tygodnia" i zgodnie z greckimi zwyczajami w tym tygodniu trzeba wyczyścić dokładnie dom. Jednak głównym sensem tego święta jest oczyszczenie i odmiana duchowa, wzajemne przebaczanie oraz rozpoczęcie okresu postu z czystym sumieniem. W miarę możliwości oraz pod warunkiem dobrej pogody święto to Grecy spędzają na świeżym powietrzu puszczając latawce.
Na wspólnych posiłkach z rodziną i ze znajomymi pojawiają się dania oparte na postnych składnikach, np.: skorupiakach, mięczakach, chlebie lagana oraz gotowanych warzywach. W niektórych rejonach Grecji jednym z popularnych dań pojawiających się w Czysty Poniedziałek jest zupa fasolada.
Do jednej z tradycji Czystego Poniedziałku zalicza się pieczenie chleba lagana, który jest podstawą wielkopostnego stołu. Chociaż wiele gospodyń domowych wciąż samodzielnie przygotowuje pieczywo, to jednak zdecydowana większość Greków kupuje lagana w lokalnych piekarniach, które produkcje tego chleba rozpoczynają w wieczór poprzedzający Czysty Poniedziałek. Chociaż w większych miastach sprzedaż tego pieczywa rozpoczyna jeszcze w nocy, to nikogo nie dziwią gigantyczne kolejki, jakie rano ustawiają się pod najlepszymi piekarniami.
Ten płaski, podłużny i posypany ziarnami sezamu chleb jest przygotowany bez zakwasu przy użyciu mąki i wody. Historia lagana ma swoje początki jeszcze w starożytności. Wzmianki o tym pieczywie pojawiają się w sztukach tworzonych przez przez starożytnych pisarzy Horacego i Arystofanesa (wystawianych około 400 lat p.n.e.). W tamtym czasie Grecy spożywali przaśne pieczywo zwane laganon i to właśnie ono jest prawdopodobnie przodkiem obecnego świątecznego chleba spożywanego w Czysty Poniedziałek.
Mimo dużego nakładu pracy oraz całonocnych przygotowań by tradycyjne lagany były dostępne w sklepach od świtu Czystego Poniedziałku, nie brakuje piekarzy, którzy przygotowują specjalne lagany rekordowych rozmiarów.
W tym roku chyba największą laganę na Krecie upieczono w piekarni Theoharisa Dimitroulakisa znajdującej się w Nea Chora w Chanii. Lagana, którą przygotował, mierzyła 2,36 metra wysokości oraz 4,5 metra szerokości. Do przygotowania tej lagany zużyto ponad 50 kg mąki. Dimitroulakis piecze tak wielkie lagany już od 27 lat, więc można powiedzieć, że to jego prywatna tradycja. Tak wielkie wypieki są zawsze wystawiane przed wejściem do piekarni, a ich zdjęcia pojawiają się w serwisach informacyjnych. Dimitroulakis jak co roku zamierza swoją laganę rozdać potrzebującym.
Komentarze
komentarz z
Καλή Σαρακοστή ☺
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/800882458752687