Przełom maja i czerwca to na Krecie szczególny okres, w którym żółwie Caretta caretta zaczynają swój okres lęgowy. Żółwie te raz do roku wychodzą na ląd aby złożyć jaja i właśnie między innymi Kreta jest tym miejscem, w którym wykluwa się nowe pokolenie. Niestety populacja tego zagrożonego wyginięciem gatunku systematycznie spada, aby więc zapewnić zwierzętom warunki lęgowe oraz umożliwić młodym bezpieczną wędrówkę do morza powoływane są specjalne patrole kontrolujące plażę i czuwające nad założonymi gniazdami. 23 maja wypada Światowy Dzień Żółwia, okolice tej daty to zazwyczaj jednocześnie symboliczny początek okresu lęgowego żółwi na Krecie.
Żółwie Caretta Caretta są jednym z najbardziej charakterystycznych gatunków zwierząt obszaru Morza Śródziemnego i jednym z siedmiu gatunków żółwi morskich, które istnieją na naszej planecie. Dorosłe osobniki osiągają wymiary około 1,2 metra i około 100 kg wagi, choć spotykano także znacznie większe okazy. W sprzyjających warunkach mogą dożyć do aż 80 lat. Samice żółwi wychodzą na ląd raz do roku między czerwcem a sierpniem, by pod osłoną nocy w wykopanych w piasku dołkach złożyć około 150 jaj. Po 80 dniach inkubacji wylęgają się z nich młode, na które czeka najważniejsze wyzwanie. Instynkt kieruje je w stronę morza, gdzie widzą jaśniejszy pas horyzontu powstający, gdy światło Księżyca odbija się od powierzchni wody. Niestety tylko część żółwików pokonuje tę drogę, a te które dotrą do morza, stają się często pożywieniem krabów, niewielkich ryb i innych morskich zwierząt. Stąd też śmiertelność wśród młodych osobników jest bardzo wysoka. Ciekawostką jest to, że żółwie na okres lęgowy płyną tam gdzie same przyszły na świat. To wyjątkowe zachowanie jednak okazuje się zgubne, gdyż miejsca żółwi, które zginą nie zajmą inne osobniki.
Dodatkowe zagrożenie stworzył człowiek, gdyż dynamiczny rozwój turystyki na greckich wyspach, które są najpopularniejszym obszarem lęgowym, powoduje systematyczne zmniejszanie się liczby gniazd tych zwierząt. Parasole wbijane na plażach, duża liczba leżaków, sztuczne światła po zmroku, hałas, jeżdżenie pojazdami na plażach oraz śmieci pozostawiane przez turystów, powodują powolne wymieranie żółwi. Nawet zwykłe torebki foliowe, które żółwie kojarzą z meduzami będącymi ich przysmakiem, stanowią dla nich śmiertelne niebezpieczeństwo.
Aby chronić te żółwie oraz ich obszary lęgowe w 1983 roku powołano do życia grecką organizację Archelon. Jej praca oparta jest głównie na wolontariacie, więc co roku ponad 500 ochotników z całego świata codziennie monitoruje główne obszary lęgowe, prowadzi badania oraz pracę nad odnową siedlisk. Zadaniem Archelonu jest też podnoszenie świadomości społecznej oraz rehabilitacja chorych i rannych żółwi. Wszystko to odbywa się przy ścisłej współpracy z władzami państwowymi, lokalnymi, a także mieszkańcami oraz biznesem turystycznym, który silnie wpływa na wygląd wybrzeża.
Obszary lęgowe Caretta Caretta znajdują się między innymi na wyspie Zakhyntos, Peloponezie oraz na Krecie. Na Krecie wyróżniono trzy najważniejsze obszary lęgowe: przy zatoce Messara obok miejscowości Kalamaki, przy Rethymno oraz Chanii. Zatem może się zdarzyć, że podczas wakacyjnych wojaży napotkacie na swojej drodze oznaczone metalową barierką gniazdo Caretta caretta. Jeśli ktoś z Was chciałby porozmawiać z wolontariuszami Archelonu o ich pracy i ochronie żółwi to dobrym miejscem do spotkania tych ludzi jest Port Wenecki w Chanii. Niestety to właśnie w okolicach Chanii oraz Rethymno odnotowuje się co roku zmniejszającą się liczbę gniazd żółwi. Na szczeblu krajowym w przypadku Chanii liczba ta jest mniejsza o 6% rocznie, a Rethymno o 4%. W zatoce Messara na szczęście liczba gniazd nie ulega zmianom. Można napotkać je także w innych rejonach Krety, ale będą to raczej pojedyncze sztuki.
Metalowa klatka oznaczająca gniazdo żółwi
Każde takie nowe gniazdo Archelon oznacza specjalną metalową klatką, która ma za zadanie jego ochronę. W miejscach, gdzie w godzinach nocnych nadużywane są silne światła przy plażach, można spotkać także niewielkie płotki, które pozwalają małym żółwikom bezpiecznie dojść do morza. Zdarza się bowiem, że młode widząc inne źródło światła zamiast kierować się w stronę wody obierają odwrotny kierunek..
Inne czynniki odpowiadające za ten drastyczny spadek gniazd to przede wszystkim niekontrolowany rozwój miast oraz zabudowa plaż. Szczególne znaczenie mają niezłożone leżaki, parasole plażowe oraz podesty utrudniające żółwiom wyjście na plażę i wykopanie gniazda. Głośne i mocno oświetlone po zmroku tawerny powodują dezorientację młodych osobników. Wyrównywanie wydm pod rozrastajacą się zabudowę powoduje zmniejszanie plaż i zabieranie potencjalnych miejsc lęgowych. Zagrożenie też stwarzają narzędzia połowu w morzach takie jak siatki, haczyki.
W 1997 roku Archelon sformułował plan postępowania dla strefy przybrzeżnej, który nie wymaga dużych nakładów finansowych, a jedynie dobrej woli ludzi. Dostosowanie się do niezbyt wygórowanych zaleceń tej rekomendacji może pomóc w ochronie żółwi morskich
Plan ten polega między innymi na gromadzeniu leżaków w głębi plaży podczas godzin nocnych, składanie parasoli, nieużywaniu mocnych świateł w pobliżu plaż lub wprowadzeniu specjalnego oświetlenia kierunkowego, które nie będzie oświetlało plaży. Oczywiście zabronione jest wykopywanie gniazd żółwi na własną rękę, decyzję o przeniesieniu gniazda może podjąć wyłącznie Archelon jeśli uzna, że w tej lokalizacji zostanie ono zniszczone. Pracownicy tej organizacji proszą też o zawiadamianie ich o przypadkach, gdy żółwie stracą orientację i wejdą na teren hotelu znajdującego się przy plaży. Niektóre plaże oraz zatoki w obszarach lęgowych są po zmroku zamykane i obowiązuje na nich zakaz pływania motorówkami oraz puszczania muzyki. Hałas powoduje bowiem wibracje w ziemi, które uszkadzają gniazda i złożone w nich jaja, a ponadto straszy żółwice wychodzące na ląd.
Taki płotek rozstawiony dookoła gniazda pomaga małym żółwiom trafić do morza
Patrząc na listę tych ograniczeń trzeba przede wszystkim pamiętać o wartości nadrzędnej, gdyż występowanie żółwi w tych rejonach świata świadczy o zdrowym środowisku naturalnym co powinno być priorytetem dla regionalnych władz, ale i dla nas, turystów odwiedzających takie miejsca. Wydaje się też, że regulacje odnośnie funkcjonowania plaż, jakie grecki rząd przyjął w kwietniu 2015, sprzyjają także ochronie tych unikalnych zwierząt.
Kri-kri jest symbolem wyspy, a jej wizerunek jest chętnie wykorzystywany zarówno w oficjalnych publikacjach, dekoracjach, jak i zwykłych straganowych pamiątkach. To nieco paradoksalnie bo relatywnie niewielu turystów spędzających wakacje na Krecie miało okazję zobaczyć „prawdziwą” kri-kri na własne oczy, podobnie zresztą jak duża część mieszkańców tej wyspy.
Komentarze
Miałem przyjemność spotkać jednego takiego żółwia na Zante i 2 na Kefalonii, mam nadzieję że i na Krecie kiedyś uda mi się spotkać te fascynujące gady. Pamiętajmy jednak żebyśmy sami przy okazji wakacjowania przyczyniali się do ochrony żółwi.
komentarz z
byłam i nie spotkałam niestety
komentarz z
Gniazda są zakładane tylko w określonych rejonach Krety, więc trzeba mieć sporo szczęścia by je spotkać. Poza tym sezon lęgowy dopiero się rozpoczął więc gniazda dopiero teraz zaczną przybywać.
komentarz z
Na Zakintosie też nie spotkalam
komentarz z
komentarz z
komentarz z
komentarz z
i love turtels
komentarz z
ubiegłoroczne maluchy
komentarz z
Andrzej, gdzie robiłeś te zdjęcia?
komentarz z
Skaleta 30.08.2016. Ostatnie gniazda. Mało, że robiliśmy zdjęcia (kilkadziesiąt), to bardzo mocno tego dnia przez kilka godzin pomagaliśmy w dotarciu do morza. Wolontariusze w tym dniu nie dawali sami rady i kilkanaście osób pomagało jeszcze bardzo intensywnie. Adoptowanego (ciekawe gdzie teraz pływa :-) ) z certyfikatem, z własnym nadanym imieniem też mamy.
komentarz z
Świetne doświadczenie :) a jakie imię otrzymał żółwik?
komentarz z
Miluś
komentarz z
komentarz z
komentarz z
Andrzej jesteśmy pod dużym wrażeniem. I szczerze zazdrościmy Ci Milusia. Miło nam że chciałeś podzielić się z nami tymi zdjęciami :)
komentarz z
Tez pomagalam zolwikom ale na Zakynthos☺❤
Na plaży w Kalamaki też już są dwa gniazda
Zolwiki
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2117973231587073&id=100001232512621
Pilnowalismy by bezpiecznie dotarly do morza :)
komentarz z
sierpień 2018 , niestety z jednego gniazda wyjęto tylko dwa żółwie, ale widok i tak fenomenalny. A to filmik z drogi do morza : https://www.youtube.com/watch?v=lIdmO4kkmIg
komentarz z
Kasia, to Twój filmik?
komentarz z
komentarz z
komentarz z
Tak,nakręcony tego roku w okolicach Platanias.
komentarz z
Moglibyśmy go jutro udostępnić na stronie?
komentarz z
tak :)
Milem przyjemność być świadkiem narodzin
Tego roku na Krecie miałem przyjemność widzieć małe żółwiki i super pracę wolontariuszy.
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10152956647252551,10153625922517551,10154579871312551