Informacja dotycząca plików cookies
Serwis wymaga plików cookies do prawidłowego działania strony. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dla plików cookies oznacza, że będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Ustawienia te można zmieniać w przeglądarce internetowej.
2018-05-20 20:22:41
Dziś 20 maja przypada 77. rocznica Bitwy o Kretę. To jeden z bardziej krwawych i ważniejszych epizodów w historii II wojny światowej w rejonie południowej Europy oraz basenu Morza Śródziemnego.
Uroczystości obchdów Bitwy o Kretę w Maleme
(źródło: http://www.haniotika-nea.gr/)
Na całej Krecie możecie się spodziewać przez kolejnych kilka dni szeregu wydarzeń związanych z obchodami tej rocznicy. Oczywiście jak co roku jedne z najważniejszych i najbardziej spektakularnych to te organizowane w ramachu uroczystości odbywających się w Maleme. W tym roku podobnie jak w latach ubiegłych jednym z elementów obchodów organizowanych w tej miejscowości był pokaz akrobacji w wynikaniu F-16 grupy demonstracyjnej “ZEUS”. Zakończeniem uroczystości w Maleme był symboliczny desant powietrzny wykonany przez spadochroniarzy z pierwszej eskadry MAL.
Widok z góry na lotnisko w Maleme, obecnie obiekt ten wykorzystywany jest przez miejscowy aeroklub
W uroczystościach brali udział przedstawiciele władz lokalnych, ambasady Australii a także Niemiec. Obecni byli również weterani ówczesnych działań wojskowych, a także ich rodziny. W czasie uroczystości nie zabrakło również mocnych słów wypowiedzianych przez N. Santoriniosa, tamtejszego wiceministra żeglugi. Nawiązując do obecnej sytuacji politycznej w Grecji powiedział on, że: “(...) nostalgia za nazizmem nie powinna mieć miejsca w naszym kraju, którego zbiorowa pamięć o tradycjach i ludziach kształtowana jest przez walki, oporu, samozaparcia, odwagi i heroizmu.
Oczywiście Maleme to nie jedyna miejscowość, gdzie obchodzono rocznicę tej bitwy. Szczególnie dużo atrakcji przygotowała gmina Heraklion, gdzie poszczególne imprezy odbywać się będą od niedzieli 20 maja do poniedziałku 28 maja. W ramach podjętych działań warto wspomnieć choćby o tym, że w Muzeum Historycznym Krety zostanie otwarta dla zwiedzających specjalna sala poświęcona Bitwie o Kretę. W ramach obchodów zorganizowane zostaną wycieczki po Heraklionie, w czasie których pod przewodnictwem Kostisa Mamalakisa będzie można zobaczyć miejsca w Heraklionie, w których rozgrywały się szczególnie intensywne walki.
Na koniec warto przypomnieć jak wyglądał skrócony przebieg wydarzeń Bitwy o Kretę, która rozpoczęła się 20 maja 1941 roku. Operacja ta nosiła kryptonim Merkury (niem. Unternehmen Merkur) i jej celem było opanowanie Krety przez niemieckie wojska powietrznodesantowe. Już od pierwszych chwil czynny udział w działaniach obronnych brała ludność cywilna, która wspierała wojska alianckie. Niestety po jedenastu dniach ciężkich walk cała wyspa znalazła się pod kontrolą wojsk niemieckich a Kreteńczycy zaznali potwornych represji.
Diorama prezentująca wydarzenia Bitwy o Kretę - Muzeum Wojskowe w Chromanostiri
Ta szybka przegrana wojsk alianckich wydawała się wręcz nieprawdopodobna, gdyż początkowo zwycięstwo w tej partii wojennych szachów zdawało się być po stronie Brytyjczyków. Rozgrywkę rozpoczynali posiadając na planszy kilka figur więcej i co jeszcze ważniejsze znając dokładne zamiary przeciwnika. Mimo tych wszystkich atutów bitwa o Kretę została przez nich przegrana.
Generał Bernard Freyberg dowodzący siłami alianckimi, dzięki wiadomościom przekazanym przez brytyjski wywiad, dysponował wiedzą pozwalającą na przewidzenie dokładnego miejsca desantu sił niemieckich. Lotnisko w Maleme było kluczem otwierającym wrota do Krety. Niemieccy generałowie mieli świadomość, że opanowanie tego skrawka wyspy w pierwszych godzinach ataku, zaważy o sukcesie lub porażce w tej bitwie.
Mimo tego, że brytyjski generał znał dokładne plany i zamiary przeciwnika to jednak niezrozumiała taktyczna gra podjęta przez niego zdawała się temu przeczyć. Wiedząc, że główne uderzenie desantu wojsk niemieckich będzie skierowane na lotnisko w Maleme, przegrupowanie zarządzone przez generała Bernarda Freyberga doprowadziło do skierowania części sił alianckich do obrony wybrzeża. Tym dziwnym i mało zrozumiałym postępowaniem utracił on największy atut zaskoczenia, który pozwoliłby zachować Kretę w rękach aliantów.
Jednak nawet te nieudolne taktyczne posunięcia wykonane ze strony brytyjskiego sztabu nie wyrównały szans obu stron. W dalszym ciągu desant niemieckich spadochroniarzy obarczona była bardzo dużym marginesem ryzyka. Pozbawione cięższego wsparcia lekkie siły piechoty mogły być łatwym celem dla alianckiej obrony.
Chaos panujący w trakcie pierwszych godziny Operacji Merkury zdawał się całkowicie to potwierdzać. Desant wojsk niemieckich rozpoczął się od istnej rzezi, pod wieloma opadającymi spadochronami kołysały się bezwładne ciała niemieckich żołnierzy, którzy ginęli nawet nie dotykając kreteńskiej ziemi. Co gorsza nawet tych, którym udało się szczęśliwie wylądować, ciężko było nazwać pełnowartościowymi siłami zbrojnymi. Znaczna część żołnierzy dysponowała tylko lekką bronią ręczną, lub osobistym ekwipunkiem, co w praktyce oznaczało, że ich jedyną bronią był bagnet.
Wojenny brytyjski film dokumentalny na temat bitwy o Kretę
Brzemienna w skutkach okazała się decyzja niemieckiego dowództwa o tym, że uzbrojenie spadochroniarzy będzie zrzucane w oddzielnych zasobnikach. W praktyce okazało się, że odnalezienie ich na wrogim terenie, gdzie czynny opór stawiała również prawie cała ludność cywilna było bardzo trudnym zadaniem. Widmo klęski niemieckiego desantu zdawało się wisieć w powietrzu.
Właśnie tak wyglądał początek Bitwy o Kretę, której 75. rocznica wypada 20 maja. Jeśli zainteresowała Was ta historia to gorąco polecamy Wam zapoznanie się z publikacją Antonego Beevora "Kreta: Podbój i opór" dostępną nakładem wydawnictwa Znak, gdzie znajdziecie opis całej Operacji Merkury oraz wojennej historii Krety.
Komentarze
komentarz z
Owszem. Widać było sporo wojskowych weteranów, a w samej Chani widzialismy kilka aut z tablicami dyplomatycznymi.
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10155414152152551