Informacja dotycząca plików cookies
Serwis wymaga plików cookies do prawidłowego działania strony. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dla plików cookies oznacza, że będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Ustawienia te można zmieniać w przeglądarce internetowej.
Użytkowe właściwości czystka kreteńskiego znane są ludziom już od kilku tysięcy lat. Niestety na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci jego wykorzystanie ograniczało się głównie do zastosowania w przemyśle kosmetycznym. Dopiero kilka ostatnich lat jest okresem ponownego odkrycia jego równie ciekawych właściwości leczniczych.
Czystek należy do grupy roślin, które czasem bywają również zwane skalnymi różami. Zazwyczaj to niewielkie zimozielone krzewy, które w okresie kwitnienia są intensywnie pokryte kwiatami. Obszar występowania tych roślin to południowa część Europy, charakteryzująca się umiarkowanym klimatem - głównie obszar basenu morza Śródziemnego oraz Czarnego. Wiele spośród 120 gatunków tych roślin spotykanych jest również na obszarze obu Ameryk.
Jednym z gatunków wyróżnianych spośród rodziny czystkowatych jest czystek kreteński (Cistus creticus) zwany również czystkiem szarym. Zgodnie z nazwą występuje właśnie na Krecie, która posiada wiele cech pozwalających nazwać ją miejscem idealnym dla rośliny tego gatunku. Suchy i gorący klimat oraz ubogie skalne podłoże to warunki preferowane przez czystka.
Suszony czystek kreteński ze sklepu kreta24.pl
W medycynie ludowej czystek kreteński był używany w leczeniu przeziębień, w tym chorób związanych z infekcjami bakteryjnymi. Dopiero współczesna nauka pozwoliła na dogłębne przeanalizowanie składu tej rośliny. Czystek kreteński jest bogatym źródłem olejków eterycznych, żywic, flawonoidów i kwasów fenolowych, które odpowiadają za właściwości lecznicze tej rośliny. Jak wykazały badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Kreteńskiego, olejki eteryczne pozyskiwane z czystka cechują się silnym działaniem przeciwbakteryjnym. Do podobnych wniosków doszli również naukowcy z Uniwersytetu w Lipsku, którzy potwierdzili, że olejki te hamują rozwój bakterii Borrelia burgdorferi, odpowiedzialnej za rozwój zakaźnej choroby zwanej boreliozą. Roztwór o nawet niewielkim 0,02% stężeniu tego olejku pozwalał na uzyskanie bardzo silnego działania bakteriobójczego.
Źródłem kolejnych właściwości leczniczych jest żywica labdanum wytwarzana przez czystek kreteński. Substancja ta jest bogata w dwuterpeny labdanowe, którym przypisuje się właściwości cytotoksyczne działające szczególnie intensywnie wobec nowotworów białaczki i piersi. Żywica ta jest znana już od czasów starożytnych i używana była w leczeniu dolegliwości związanych z infekcjami górnych dróg oddechowych, przeziębieniach, reumatyzmie, a nawet w walce z problemami menstruacyjnymi.
Dziś nikt już nie wyczesuje kozich bród aby pozyskać Labdanum
Warto wspomnieć o zaskakującym sposobie pozyskiwania tej żywicy w starożytności. Labdanum było wówczas zdobywane przez wyczesywanie sierści kóz oraz owiec (szczególnie tej porastającej brody tych zwierząt) pasących się na krzewach tych roślin. W późniejszym okresie żywica była uzyskiwana w bardziej mechaniczny sposób za pomocą prostego drewnianego narzędzia przypominającego grzebień lub wachlarz, którym "przeczesywano" rośliny. Metoda ta wciąż jest stosowana w niektórych rejonach Krety, a jej podstawową zaletą jest to, że jest ona mało inwazyjna dla roślin, które w celu pozyskania żywicy nie muszą być wycinane.
Oczywiście dziś w celu zdobycia Labdanum nikt już nie wyczesuje kozich bród, a ręczne metody pozyskiwania tej żywicy zastępowane są zdecydowanie bardziej efektywnymi przemysłowymi metodami. Na potrzeby współczesnego rynku surowiec ten pozyskiwany jest głównie dzięki procesowi destylacji lub ekstrakcji przeprowadzanej z wykorzystaniem rozpuszczalników. W chwili obecnej głównym odbiorcą żywicy Labdanum oraz olejków uzyskiwanych z czystka jest przemysł kosmetyczny. Jego trwały i bogaty zapach jest szczególnie ceniony przez wytwórców perfum. W przemyśle tym Labdanum jest również dosyć często stosowane jako zamiennik ambry, której użycie jest obecnie zakazane w części krajów.
Na przestrzeni ostatnich kilku lat ponownie coraz silniej podkreślane są jednak zdrowotne walory czystka kreteńskiego. Śmiało można napisać, że obecny trend to swoisty powrót do pierwotnego wykorzystania tej rośliny. Nas także zainteresowała moc tej rośliny i kolejny rok z powodzeniem testujemy jej "możliwości" :). Z suszonych liści przygotowujemy nalewkę według tego przepisu. Jeśli zainteresowała Was ta roślina oraz jej specyficzne właściwości a chcielibyście wypróbować ją osobiście to miło jest nam poinformować, że nowa tegoroczna dostawa znajduje się w ofercie zaprzyjaźnionego z nami sklepu kreta24.pl. Nie warto zwlekać z decyzją o zakupie, gdyż jego ilość jest ograniczona a następna dostawa będzie dopiero za rok.
Nie dziwi nas już to, że wiele roślin rosnących na Krecie ma właściwości lecznicze. Na łamach naszej strony pisaliśmy już wiele razy o niezwykłych właściwościach malotiry, dictamusa, czystka czy też oregano. Tym razem przeczytaliśmy, że naukowcy wzięli pod lupę kolejną kreteńską endemiczną roślinę. Stamnagathi to odmiana cykorii porastająca dziko rejony płaskowyżu Omalos oraz Gór Białych. Obecnie jest też uprawiana przez niektóre gospodarstwa ogrodnicze.
Obowiązujące regulacje prawne wprowadzają ograniczenia maksymalnej wagi suszonych roślin zebranych przez pojedynczą osobę. Dyrektywa (D.A.D. ΒΛ45ΟΡ1Θ-ΥΡ9) wydana przez Urząd Leśnictwa i ważna do 2018 roku określa tę wartość jako 500 gr suszu na użytek indywidualny. Takie ograniczenia mają przede wszystkim przeciwdziałać nadmiernej eksploatacji naturalnej roślinności, która już obecnie w wielu miejscach jest zdecydowanie zbyt mocno przetrzebiona.
Wracając z wakacji na Krecie przywozimy ze sobą opaleniznę, wiele zdjęć oraz bagaż pięknych wspomnień związanych ze zwiedzaniem tego urokliwego zakątka Grecji. Jednak wakacje na Krecie to nie tylko zapierające dech w piersi krajobrazy, słońce czy też zabytki, ale również uczta dla podniebienia. Grecy wiedzą jak docenić mnogość świeżych warzyw i owoców, dlatego nawet najprostsze danie smakuje tam wyśmienicie. Grecka kuchnia pokazuje, że niewiele trzeba by z prostych składników wyczarować bardzo smaczne jedzenie. Warto również pamiętać, że w wielu opracowaniach naukowych tamtejsza dieta została uznana za jedną z najzdrowszych i najbardziej zrównoważonych na świecie. Grecka kuchnia potrafi sprawić, że jedzenie warzyw jest przyjemnością. Jedno jest pewne, nasze kubki smakowe chyba urodziły się na Krecie, ponieważ tamtejsza kuchnia podbiła nasze serca a raczej żołądki.
Komentarze
komentarz z
Ten kreteńskim ma zupełnie inny smak. Niestety jest dużo ostrzejszy a to przez niesamowicie duża ilość olejków i garbników (Tak jak i inne zioła z wyspy np. tymianek) ale to one mają tak dobroczynny wpływ na nasz organizm.
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10153896340832551