2025-05-19 19:56:16
W miniony piątek, 16 maja 2025 roku, silne wiatry wiejące tego dnia na Krecie, doprowadziły do częściowego zniszczenia jednego z najbardziej rozpoznawalnych symboli dziedzictwa minojskiego – fresku z delfinami znajdującego się w pałacu w Knossos. Choć sam fresk ulokowany w tym miejscu to rekonstrukcja wykonana na początku XX wieku, to jednak jego znaczenie symboliczne i kulturowe dla Grecji i świata pozostaje ogromne.
Zdjęcie przedstawia stan fresku jeszcze przed uszkodzeniem. Zawaleniu uległa część fresku znajdująca się nad wejściem. Zdjęcia uszkodzeń możecie zobaczyć w artykule źródłowym na https://www.ekriti.gr/
Fresk z delfinami, zdobiący tzw. Megaron Królowej w Knossos, jest jednym z najbardziej znanych przykładów sztuki minojskiej. Oryginalne fragmenty datowane są na około 1600 r. p.n.e. i przechowywane są w Muzeum Archeologicznym w Heraklionie. W pałacu Knossos prezentowana jest kolorowa, przyciągająca wzrok kopia, wykonana w latach 20. XX wieku przez szwajcarskiego artystę Louisa Émila Emmanuel’a Giguère’a oraz jego syna.
To właśnie ta kopia uległa uszkodzeniu w wyniku ekstremalnych warunków pogodowych. Silne podmuchy wiatru oderwały część malowidła ściennego, co natychmiast wzbudziło reakcję służb archeologicznych oraz wzburzenie opinii publicznej. Po tym zdarzeniu Knossos pozostało zamknięte dla odwiedzających do końca dnia.
Jak ujawniają lokalne media, w tym portal eKriti, środowisko archeologiczne oraz przewodnicy turystyczni już wcześniej alarmowali o pogarszającym się stanie technicznym fresku. Zwracano uwagę na niewystarczającą konserwację i brak skutecznych działań ochronnych, mimo ekspozycji malowidła na wpływ czynników atmosferycznych.
Dodatkowo, incydent ujawnił także nieścisłości informacyjne ze strony Ministerstwa Kultury. W oficjalnym oświadczeniu po zniszczeniu fresku Ministerstwo błędnie podało datę wykonania kopii tego fresku. W informacji przekazano, że kopia powstała w latach 60. XX wieku, co spotkało się z krytyką specjalistów, którzy podkreślają, że dzieło zostało stworzone czterdzieści lat wcześniej, bo w 1925 roku.
Po zniszczeniu fresku podjęto pierwsze działania zabezpieczające oraz zapowiedziano przeprowadzenie prac konserwatorskich. Wśród środowiska naukowego coraz głośniej mówi się jednak o potrzebie wdrożenia kompleksowego programu ochrony dziedzictwa archeologicznego na Krecie. Pojawiają się także pytania czy Knossos, będące drugim najczęściej odwiedzanym stanowiskiem archeologicznym w Grecji i generującym roczne przychody przekraczające 15 milionów dolarów, jest należycie utrzymywane i zabezpieczane. Dodatkowo zdarzenie to wydarzyło się w czasie gdy podejmowane są starania o wpisanie pałacu w Knossos na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Ministerstwo Kultury stoi na stanowisku, że niezbędne prace konserwatorskie i restauratorskie będą wkrótce wdrożone w ramach projektów finansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Krety. Informacja ta jednak została wręcz zakwestionowana przez Kostasa Fasoulakisa, greckiego działacza związanego z partią PASOK i byłego doradcy ds. kultury w regionie Krety. Ocenia on, że zdarzenie to jest wynikiem długotrwałego niedoceniania i niedoinwestowania Knossos, ogólnego braku planowania i konserwowania tego ważnego greckiego zabytku. Zawalenie się fresku to sygnał ostrzegawczy, który pokazuje konieczność wdrożenia kompleksowego programu konserwacji. Nie do pomyślenia jest sytuacja w której dla najważniejszego stanowiska archeologicznego na Krecie brakowało funduszy na jego należyte zabezpieczenie.
Dodajmy na koniec, że w ubiegłym roku Knossos pobiło swój rekord popularności, liczba gości, którzy odwiedzili to miejsce w 2024 roku przekroczyła milion. Warto też podkreślić że od początku kwietnia wzrosła również cena biletów na teren pałacu. Za wstęp dla osoby dorosłej jest obecnie pobierana opłata w wysokości 20 euro.
Komentarze
komentarz z
Ojoj
komentarz z
Aż przykro czytać
komentarz z
No to wygląda że na Krecie wiało jeszcze gorzej niż na Cykladach. A tutaj "łeb urywało" i uwięziło mniejsze promy w portach.
Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz
lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/1100084848832445