Nieco inne święto Epiphany w Grecji

2021-01-06 19:59:22

Dziś w Grecji obchodzone jest święto Epiphany, czyli Objawienia Pańskiego, które obecnie oficjalnie kończy obchody świąt Bożego Narodzenia. Normalnie z tej okazji organizowane są uroczystości religijne, które zwieńczone są poświęceniem wody oraz wyławianiem krzyża z wody. Jednak ze względu na panujące pandemiczne obostrzenia w tym roku wszystko wyglądało inaczej. Początkowo kościoły miały pozostać w tym dniu w ogóle zamknięte. Tak się jednak nie stało, bo grecki rząd ustąpił w tej kwestii i zezwolił na ich otwarcie. Oczywiście dozwolone zostało to przy zachowaniu ograniczonej frekwencji i innych środków bezpieczeństwa. Aby zapobiec nadmiernemu gromadzeniu się wiernych pod kościołami pojawiły się patrole policyjne.

Wyjątkowość tegorocznego święta Epiphany podkreślił w powyższym klipie zespół Up Stories. Film powstał we współpracy z czołowym reżyserem Fotisem Passosem.

W 2021 bez popularnej tradycji

Z Epiphany związana jest ciekawa tradycja święcenia wody. Jeśli odbywa się ona nad otwartym zbiornikiem wodnym to na koniec ceremonii kapłan wrzuca do wody krzyż, który wyławiają śmiałkowie nie obawiający się zimnej wody. Jako że ten który wyłowi krzyż cieszy się podobno przez cały rok szczególnym szczęściem, to na ogół nie brakuje chętnych do tej rywalizacji.

W tym roku jednak zrezygnowano z organizowania tej ceremonii na otwartej przestrzeni. Poświęcenie wody odbywało się tylko symbolicznie w świątyniach. W Anogii na Krecie oprócz wody poświęcono także tradycyjne dzwonki, jakie zakładane są najlepszym zwierzętom w stadach owiec. To stary zwyczaj zapomniany w innych rejonach, ale w Anogii ciągle kultywowany. "Życie samotne to życie pasterza, który żyje w górach naszego regionu, na zboczach Psiloritis, w Nidzie i na ośnieżonych szczytach gór. Życie, które zbliża go bardzo do Boga, z którym każdy pasterz rozwija bardzo szczególną relację."

Zdjęcie pochodzi z serwisu flashnews.gr

Zakaz organizowania poświęcenia nad morzem i rzekami spowodował, że niektórzy obywatele wzięli sprawy w swoje ręce. Na jednej z plaż w rejonie Chanii kilku wiernych zorganizowało sobie takie nieformalne poświęcenie wody zakończone zanurkowaniem w wodzie po symboliczny krzyż.

W innych miejscach nieliczni kapłani sami udali się nad wodę i dokonali jej poświęcenia. W Salonikach osoby należące do grupy Zjednoczonych Macedończyków także nie chciały zrezygnować z tej tradycji. Jednak krótko po wrzuceniu krzyża do Zatoki Termajskiej, interweniowała policja.

Jak tradycyjnie wygląda Epiphany

Święto Epiphany zostało ustanowione na pamiątkę chrztu Jezusa nad rzeką Jordan, dlatego w odniesieniu do tego święta używa się także nazwy Chrzest Pański. W greckim kościele prawosławnym jest ono obchodzone w dość szczególny sposób. Oczywiście forma obrzędów i zwyczaje towarzyszące głównym uroczystościom religijnym mogą być nieco odmienne w zależności od rejonu Grecji.

Świąteczna atmosfera panuje już dzień wcześniej, 5 stycznia. Tego dnia wierni idą do kościoła, na stołach pojawiają się postne dania, a domy (i nie tylko) odwiedza ksiądz, który je święci.

6 stycznia wierni gromadzą się w kościołach na Boskich Liturgiach, czyli odpowiedniku mszy świętej według Liturgii św. Bazylego Wielkiego. Później razem z kapłanami w uroczystej procesji udają się w kierunku morza lub innego dostępnego zbiornika wodnego. W małych wioskach oddalonych od morza i innych otwartych akwenów wodnych, w świątyniach stawia się po prostu naczynia z wodą. Kulminacyjnym momentem uroczystości tego święta jest poświęcenie wody. Kapłan po odczytaniu modlitwy z księgi liturgicznej, trzykrotnie zanurza w wodzie drewniany krzyż

W Grecji, jeśli uroczystości odbywają się nad otwartym zbiornikiem wody (morze, rzeka, jezioro), ceremonia jest bardziej widowiskowa. Kapłan trzykrotnie wrzuca krzyż do wody. Jest on przywiązany do szarfy, więc po pierwszym i drugim wrzuceniu jest on wyciągany przez kapłana. Dopiero za trzecim razem, na znak rytualnego oczyszczenia duszy, do wody wskakują chętni mężczyźni, którzy chcą wyłowić krucyfiks.

Choć początek stycznia nie nastraja nikogo do kąpieli w morzu to jednak tego dnia zawsze znajdzie się grono śmiałków, którzy z chęcią wskoczą do wody. Ten, który pierwszy wyłowi krzyż będzie się mógł cieszyć szczęściem i błogosławieństwem przez cały nadchodzący rok. Pozostali pływacy na ogół po kolei całują wyłowiony krucyfiks. Uroczystości kończą się wypuszczeniem znad poświęconej wody białych gołębi.

W zależności od rejonu Grecji główne ceremonie są wzbogacane przez dodatkowe lokalne obrzędy np. wrzucanie do wody pomarańczy, mycie w poświęconej wodzie ikon, narzędzi rolniczych. Tego dnia post już nie obowiązuje, więc na stołach pojawiają się potrawy mięsne. Na Krecie starym, raczej już zapomnianym, kulinarnym zwyczajem było przygotowanie dania zwanego fotokoliva (Φωτοκόλυβα). Potrawa ta była przygotowana w przeddzień święta Epifania. To rodzaj zupy z różnych roślin strączkowych. Zjadano ją na drugi dzień karmiąc nią także zwierzęta. Miało to zapewnić dobre zdrowie i majątek w domach. Do ugotowania Φωτοκόλυβα wykorzystywana była ciecierzyca, pszenica, soczewica, fasola fava i zwykła fasola. Podano ją z cytryną i kreteńską oliwą, przyozdabiano świeżą cebulą i koprem.

Gosia,  2021-01-06 19:59:22

Średnia: NAN

Liczba ocen: 0

• 0.5
• 1.0
• 1.5
• 2.0
• 2.5
• 3.0
• 3.5
• 4.0
• 4.5
• 5.0

 

 

Oceniłeś na:

 

Komentarze

Ann Claydon

2021-01-06 19:18:56

komentarz z

Beautiful Thank you

1

Wypełnij poniższy formularz aby dodać komentarz

lub kliknij w poniższy link aby skorzystać z możliwosci komentowania przez facebooka:
https://www.facebook.com/crete.poland/posts/10157657852857551

Nazwa użytkownika:

Adres e-mail:

Tytuł:

Treść:

Przepisz kod z obrazka:


Wpisanie prawidowego kodu oznacza zgodę na przetwarzanie danych w celu wyświetlania komentarza.
Kontakt Administratorem Danych Osobowych zgromadzonych na stronie możliwy jest pod adresem mailowym [email protected]

Zapisz komentarz

Zapisz komentarz